Studenten inzetten als docenten: de kracht van gelijken

Op hogescholen en universiteiten worden studenten regelmatig ingezet om onderwijsactiviteiten te verzorgen. Ook bij de faculteit Onderwijs en Opvoeding liep een pilot waar SAT’s – Students As Teachers - werden ingezet om studenten te helpen bij zogenaamde struikelvakken. Associate lector Izaak Dekker voerde de overzichtsstudie uit die samen met het verslag van de pilot en ‘best practices’ van nog 11 andere hogescholen en universiteiten zijn opgetekend in een inspiratieboek: De kracht van gelijken. “Studenten inzetten is van grote meerwaarde voor zowel de deelnemende studenten als de onderwijsorganisatie.”

Matthijs, student bij de lerarenopleiding wiskunde, was twee jaar SAT bij zijn opleiding waar hij eerste en tweede jaars studenten begeleidde bij het beter begrijpen van de wiskundestof. In zijn eerste jaar kreeg hij zelf hulp van studentassistenten. Eerst gebeurde dat zonder structuur en training “Dat was eigenlijk niet meer dan wat vragen stellen na de les.” In het tweede semester ging het via de supplementele instructie methode waarbij de studentassistent werkvormen heeft voorbereid waar je gezamenlijk mee aan de slag gaat. Vervolgens kon ik – toen ik alle vakken had gehaald - een training volgen en zelf ingezet worden als begeleider supplementele instructie.” Supplementele instructie (SI) staat voor gestructureerde studeersessies. De SI-begeleider introduceert geen nieuwe lesstof, maar verzorgt werkvormen waarmee studenten hun kennis van de collegestof en studievaardigheden testen en verbeteren. “Je start met de stof ophalen volgens een bepaalde methode en je eindigt met evalueren en testen. Dat kan bijvoorbeeld een quiz zijn. Het is meer gestructureerd dan een vragenuurtje en veel effectiever.”

Grote meerwaarde

Supplementele instructie bij de HvA is een van de 22 landelijke ‘best practices’ in het net verschenen inspiratieboek. In het inspiratieboek zijn verschillende vormen verzameld hoe SAT’s worden ingezet en welke rollen ze vervullen, welke training en begeleiding ze krijgen, hoe het programma is opgezet en welke effecten dat heeft op de studenten die het onderwijs volgen en op de SAT’s zelf. 

Izaak licht toe: “Op basis van literatuuroverzichten en een overzichtsstudie die we uitvoerden, kwam naar voren dat het inzetten van studenten in het hoger onderwijs van grote meerwaarde kan zijn voor de deelnemende studenten en de onderwijsorganisatie.”

Studenten halen hogere cijfers

De SAT’s volgen een training hoe ze effectief studenten kunnen helpen bij de stof en de vragen. Ze krijgen begeleiding, supervisie en regelmatig intervisie om met andere studentbegeleiders situaties te bespreken. “Ook uit de pilotstudie bleek dat studenten die meedoen met supplementele instructie gemiddeld hogere cijfers halen voor het struikelvak, beter zijn in tijdmanagement en meer slimme studeertechnieken toepassen waardoor ze de stof beter kunnen onthouden en toepassen.” Uit kwalitatief vervolgonderzoek bleek dat supplementele instructie de studenten meer structuur had gegeven. “Een belangrijke voorwaarde voor succes is een goede voorbereiding van studenten op en een heldere afbakening van de onderwijstaken die ze uitvoeren.”

Met meer zelfvertrouwen voor de klas

Matthijs leerde veel als SAT en dat merkt hij ook nu hij voor een klas met ‘uitdagende pubers’ staat. “Je verdiept je meer in de stof en ik leerde ook in de praktijk meer over vakdidactiek. Je moet echt boven de stof staan.” Hij zit inmiddels in het laatste jaar en werkt als docent wiskunde op een middelbare school. “Ik pas alle tips en tricks die ik heb geleerd toe. Het was eigenlijk ideaal om zo ervaring op te doen in een veilige omgeving. Ik begon jong aan de opleiding en sta nu op m’n 21^e toch met meer zelfvertrouwen voor de klas.”