Kijkje in de keuken bij het VR en Simulatielab

Van verkeerssystemen tot forensisch onderzoek

Het VR en Simulatielab lijkt op het eerste gezicht een alledaagse lesruimte, met een vouwwand die de ruimte in tweeën verdeelt. Aan de ene kant werken studenten aan simulatiemodellen en toepassingen van Extended Reality (XR), de andere kant wordt gebruikt voor lessen, presentaties en demo’s.

Niets bijzonders, zou je zeggen. Maar achter al die eenvoud schuilt een spannende virtuele wereld. 'We ontwikkelen hier simulatiemodellen voor tal van toepassingen, van verkeerssystemen en het repareren van motoren tot het verzamelen van forensisch bewijsmateriaal op een plaats delict’, vertelt Lab Lead Blekkenhorst enthousiast.

Het verschil tussen VR en simulatie

Virtual Reality (VR) en computersimulaties zijn twee verschillende dingen, benadrukt ze. ‘Bij simulatie boots je een systeem of proces na om inzicht te krijgen in gedrag of het effect van bepaalde maatregelen. Je kunt er scenario’s mee doorrekenen, risico's inschatten en beslissingen onderbouwen. De werkelijkheid wordt vereenvoudigd weergegeven in een computermodel.’

Bij VR gaat het om het creëren van een digitale omgeving, die visueel zo realistisch mogelijk is. Deze technologie wordt bijvoorbeeld gebruikt om mensen te trainen of ze een situatie als ‘echt’ te laten beleven. VR simuleert dus een werkelijkheid. ‘Het is dus altijd een simulatie. Maar niet elke simulatie is VR,’ zo vat Blekkenhorst samen.

Studenten werken in het lab

Studenten van diverse studierichtingen weten de weg te vinden naar het lab, van Forensisch Onderzoek tot Built Environment en Logistiek. ’Ze volgen een van de minoren die verbonden zijn aan ons lab, maken gebruik van de apparatuur die hier beschikbaar is, of komen voor ondersteuning op het gebied van simulatie of XR tijdens hun onderzoeksprojecten in studiejaar 3 en 4.’

Praktijksituaties oefenen en presenteren

Het lab werkt aan projecten waarbij XR toegepast kan worden in het onderwijs. Naast het bestaande ‘virtuele plaats delict’ werkt het lab samen met studenten van andere faculteiten aan de bouw van een schip in VR. ‘Studenten kunnen hiermee praktijksituaties oefenen die anders niet mogelijk zijn. Stel bijvoorbeeld dat op het schip het alarm afgaat, wat doe je dan om de situatie weer veilig te krijgen,’ illustreert Blekkenhorst.

De Lab Lead is ook enthousiast over de nieuwe tool ‘Virtual Speech’. Studenten kunnen hiermee in een veilige omgeving werken aan soft skills als presenteren of het voeren van een moeilijk gesprek. ‘Ze krijgen feedback op het gebruik van stopwoordjes, de snelheid waarmee zij spreken maar ook interactieve vragen over de inhoud van het gesprek. We kijken nu hoe we deze tool kunnen integreren in de opleidingen,’ vertelt ze. Studenten kunnen ook gewoon langkomen om de tool te gebruiken.

Ondersteuning van onderzoek

Behalve bij het onderwijs is het VR en Simulatielab betrokken bij het onderzoek van lectoraten binnen de faculteit Techniek. 'Zo onderzoekt het lectoraat
Circulair Ontwerpen en Ondernemen of, en zo ja hoe, augmented-reality mensen kan begeleiden bij het repareren van apparaten. Wij ondersteunen hen hierbij met onze labfaciliteiten’, vertelt Blekkenhorst.

‘Ook ondersteunen we het lectoraat Bouwtransformatie met apparatuur voor de verwerking van eye-tracking meetresultaten.' Met eye-tracking meten onderzoekers waar mensen op straat naar kijken, en hoe lang. Zo bestuderen ze hoe mensen steden ervaren en hoe ontwerpers hier rekening mee kunnen houden.

VR-training voor piloten

Eerder dit jaar ondersteunde het lab ook het lectoraat Aviation Engineering bij een onderzoek naar training in VR. ‘We hebben onderzocht hoe jongere en oudere piloten een VR-training van de KLM voor het bemannen van een nieuwe cockpit ervaren,’ vertelt Blekkenhorst. ‘Hoe doorlopen cursisten de training en wat doen de bewegende VR-beelden fysiek met ze? Worden ze er bijvoorbeeld misselijk van en wat vinden ze van het gebruik van de controllers?’ Net als bij de andere projecten zijn ook bij dit onderzoek studenten betrokken.

Kenniscentrum voor simulatie en XR

Veel vernieuwende projecten en initiatieven in zowel onderwijs als onderzoek dus. Maar de ambities van Blekkenhorst reiken verder dan dat. ‘We willen op termijn uitgroeien tot een kenniscentrum voor simulatie en XR, met een stevig netwerk binnen de verschillende faculteiten van de Hogeschool van Amsterdam. Zo zorgen we ervoor dat het lab een vaste plek krijgt in de Integrale Projecten van derde- en vierdejaars studenten en in het onderzoek van onze hogeschool.’