Logo Hogeschool van Amsterdam – link naar startpaginaLogo Hogeschool van Amsterdam – link naar startpagina
Nieuws

Duurzaam treinreizen werkt pas echt als landen hun data delen

17 maart 2025

Technische Informatica-student Tristan de Boer (23) van de Hogeschool van Amsterdam wil met de trein reizen door Europa gemakkelijker maken. Hij analyseerde waar dit nog spaak loopt: treinmaatschappijen en spoorwegbeheerders delen hun data meestal niet, waardoor de reiziger geen goede reisinformatie krijgt. Stellen landen hun data wel centraal beschikbaar, dan krijgen internationale treinreizigers eindelijk actuele reisinformatie. “Dit had al lang gebeurd moeten zijn.”

We weten het allemaal: vliegen is funest en met alle gevolgen voor het klimaat eigenlijk te goedkoop. Treinreizen vormen een duurzaam alternatief. Hier liggen kansen, want Europa heeft het dichtste spoornetwerk ter wereld, en ieder jaar worden meer internationale treintickets verkocht.

Actuele reisinformatie ontbreekt

Alleen blijkt de treinreis zelf - op zijn zachtst gezegd- vaak nog een uitdaging. Door verschillende systemen sluiten internationale treinreizen nog niet altijd op elkaar aan. En onhandig is dat actuele reisinformatie ontbreekt: reizigers kunnen bij een vertraging niet inzien hoe hun reis in andere landen verder verloopt. 

Dit probleem ondervond student HBO-ICT-student (en treinliefhebber) Tristan de Boer zelf ook op een van zijn treinreizen. Hij analyseerde het probleem en besloot hier werk van te maken. Inmiddels probeert Tristan tot aan de Europese Unie om dit te veranderen, want de oplossing ligt volgens hem binnen handbereik.

Tristan de Boer

Geen inzicht in vertraging

Tristan merkte zelf hoezeer het gebrek aan actuele reisinformatie een probleem vormt, toen hij afgelopen zomer per spoor naar een Summer School in Zweden reisde, met het thema ‘Sustainable Future’.

Onderweg kreeg Tristans trein vertraging, maar daar had hij het grootste deel van de reis geen inzage in.  “In theorie had ik hiervoor zowel de app van de Duitse, Deense als de Zweedse spoorwegen moeten downloaden.”

ICE International op Amsterdam Centraal

Laaghangend fruit

Dit moet echt beter, besefte Tristan. Eenmaal bij de Summer School kreeg hij met een groep internationale studenten toevallig de opdracht: bedenk hoe internationale treinreizen aantrekkelijker gemaakt kunnen worden dan vliegen.Aangezien de studenten maar twee weken hadden, besloten ze zich te richten op ‘laaghangend fruit’: het gebrek aan actuele reisinformatie. “De keuze om dit probleem te analyseren kwam voort uit pure frustratie”, aldus Tristan.

Eurostar/Thalys

Data niet gedeeld op Europees niveau

Als student Technische Informatica kon Tristan al snel analyseren waarom de reisdata niet in één app te zien zijn. Hij achterhaalde waar de data van de verschillende treinmaatschappijen worden gepubliceerd- en vooral ook: waar deze niet worden gedeeld.

De NS heeft in haar NS international-app voor de meeste landen wel de vaste dienstregeling, die weken van tevoren bekend is. Maar de realtime data, zoals vertragingen of spoorwijzigingen, zijn er alleen van Duitsland, België of Frankrijk.

De meeste landen publiceren hun realtime data op hun eigen platforms. Die gegevens zouden verstuurd kunnen worden naar een centrale, Europese server, aldus Tristan. Of die server zou de data kunnen ophalen bij alle nationale servicepunten. 

"In mijn opleiding heb ik geleerd hoe dit soort systemen ontwikkeld worden en communiceren. Dan krijg je al snel het inzicht: waarom zitten we in vredesnaam zo te kloten? Waarom hebben we dit nog steeds niet gecentraliseerd?’

Internationale reizigers kunnen ook geen actuele data over de stations inzien- bijvoorbeeld of liften of roltrappen werken. ProRail publiceert als voorloper in Europa sinds 7 ianuari 2025 realtime data over liften.

Populaire apps

Een speciale, Europese app voor treinreizen is niet eens nodig stelt Tristan. “Waar ik voor lobby, is om die data centraal beschikbaar te stellen. Als die data eenmaal op een centraal Europees systeem staan, kunnen app-ontwikkelaars ze integreren, zoals je nu bijvoorbeeld ziet bij Google Maps (dat overigens wel een beetje valsspeelt). Er hoeft niet eens een speciale app gebouwd te worden. Organische apps zijn veel populairder, zoals in Nederland bij 9292 of de NS-app.”

Uiteindelijk is Tristans droom wel dat reizigers met één app van Tallinn (Estland) naar Lissabon kunnen reizen met de juiste informatie.

Data-chauvinisme

Wat staat de simpele oplossing- Europese uitwisseling van realtime spoordata-- nog in de weg? Tristan heeft wel een idee: “Binnen Europa zijn oudere, nationale spoorwegen héél beschermend over gebied waar ze mogen rijden. Je hebt te maken met een sector die op dit moment niet zo erg houdt van samenwerken als het over hun eigen grondgebied gaat."

Hier is dus geen technisch probleem, maar een spoorpolitiek-probleem, comstateert Tristan. "Het resultaat: de luchtvaartindustrie gaat er als derde hond met het been vandoor, en spoorwegen lopen klanten mis."

We hebben het recht om vrij te reizen in Europa, dat valt onder het Europees burgerschap. Een datagrens als deze is problematisch.

Tristan de Boer

Student Technische Informatica

Lobbyen

Maar dit is zo makkelijk haalbaar, stelt Tristan. “Dit is achterstallig onderhoud –het had al lang gebeurd moeten zijn.” Momenteel is Tristan aan het lobbyen bij Europarlementariërs om dit punt op het netvlies te krijgen. Hij roept anderen op om dit ook onder de aandacht te brengen. “Transport krijgt als laatste aandacht van de prioriteiten terwijl het superbelangrijk is.”
 

Tristan won met zijn project 'Planet Pilgrim' van de Summer School de Go Game Changers Award, een duurzaamheidsprijs van de HvA.