De rol van U!REKA in een onvoorspelbaar en kwetsbaar Europa
27 maart 2025
De geopolitieke situatie in Europa is veranderd. Hoe de toekomst zich zal ontwikkelen, is bovendien moeilijk te voorspellen. Deze situatie daagt Europese actoren uit om na te denken over hun rol en impact. Tijdens hun recente bijeenkomst op 10 en 11 maart hebben de rectoren van U!REKA European University de rol die U!REKA kan spelen in deze huidige politieke situatie tegen het licht gehouden. Ze delen hun bevindingen in een open brief aan alle collega's en studenten van hun instellingen. Je kunt de brief hier lezen.
Beste U!REKA collega, student, docent, onderzoeker, medewerker,
De recente gebeurtenissen in Oekraïne en de Verenigde Staten hebben een nieuwe cascade van inzichten, situaties en beslissingen teweeggebracht die voorheen ondenkbaar waren - of op zijn minst ver buiten de vertrouwde horizon van de Europese samenlevingen. Allereerst gaan onze gedachten uit naar onze partners in Odessa, die zich fysiek in de voorhoede bevinden van deze verschuiving in realiteit. We willen hen bijstaan in deze moeilijke tijden.
De huidige omwentelingen doen de zekerheden in ons leven wankelen. De onvoorspelbaarheid en gepieker over de mogelijke gevolgen kunnen onrust veroorzaken. Het helpt om hierover vrijuit te kunnen praten met familie en vrienden, maar evenzeer in de professionele context van de U!REKA-gemeenschap.
En dat is wat we hebben gedaan: tijdens onze bijeenkomst hebben we onderzocht wat de gebeurtenissen en feiten waarmee we geconfronteerd worden, betekenen voor U!REKA. Welke rol kunnen we spelen als Europese universiteit in een Europa dat zich bewust wordt van zijn nieuwe, zelfredzame rol in het veiligstellen van onze soevereiniteit en het behoud van onze waarden? Hoe kan ons onderzoek beïnvloed worden als de Europese financiering een defensielabel draagt, en hoe ervaren onze studenten en collega's dit?
Europese waarden
Eén ding is zeker: onze welvaart en ons leven zijn een gedeelde Europese zorg. Daarom kan U!REKA als European University niet werkloos toezien. Dit is wat we kunnen doen:
- de mediageletterdheid verhogen, bijvoorbeeld door mogelijkheden voor fact checking aan te bieden, respect voor kennis, voor historische feiten, voor logisch redeneren en voor een geïnformeerd debat
- stappen ondernemen om democratisch bewustzijn en kritische gespreksvaardigheden bij onze studenten te bevorderen
- het debat over onze Europese onafhankelijkheid en autonomie te organiseren en aan te wakkeren
- te anticiperen op beroepen van de toekomst en onze studieprogramma's aan te passen aan de maatschappelijke behoeften
- bijdragen aan het vergroten van de veerkracht van Europa via ons onderzoek, rekening houdend met de kernwaarden van het U!REKA netwerk
- kansen bieden aan studenten en onderzoekers uit de hele wereld die de Europese waarden koesteren
We kunnen, als U!REKA European University, onze samenleving versterken door onze Europese waarden uit te leggen, te onderwijzen en te verdedigen. Respect voor de menselijke waardigheid, vrijheid van beweging en denken, onze representatieve democratie die streeft naar een evenwicht tussen alle belangen in de samenleving, gelijkwaardigheid voor iedereen, de rechtsstaat en respect voor de mensenrechten. Dit zijn de zes hoekstenen van onze Europese samenleving die we als vanzelfsprekend beschouwen, zelfs in die mate dat we ons niet realiseren dat we deze waarden moeten beschermen.
En dat is precies waar wij als U!REKA-gemeenschap moeten interveniëren. We geloven dat deze geopolitieke crisis een geschikt moment is om het debat aan te gaan en je creativiteit en ondernemerschap te gebruiken om initiatief te nemen.
De rectoren van U!REKA,
Andreas Breinbauer, Koen Goethals, Kai-Oliver Schocke, Naomi Graham, Riitta Konkola, Geleyn Meijer, Antonio Bélo