Daniël Bossen associate lector eHealth & Beweeggedrag

‘Toen ik in 2009 startte als fysiotherapeut, was de aanpak sterk gericht op behandeling van klachten in een praktijksetting’, vertelt Daniël Bossen. ‘Terwijl het doel is dat mensen hun behandeling actief voortzetten in hun thuissituatie. Er waren weinig mogelijkheden om dit te faciliteren. Daarom maakte ik gebruik van laagdrempelige oplossingen, zoals YouTube en websites, om bijvoorbeeld het oefenen in de thuissituatie te ondersteunen.’

Bewegen door technologie

Vanuit zijn interesse voor het ondersteunen van beweeggedrag door technologie kwam hij terecht op een promotieplek bij het Nivel: het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg. Bossen: ‘Hoe kun je fysieke activiteit stimuleren door middel van technologie? Onder begeleiding van Cindy Veenhof promoveerde ik op dit onderwerp.

In 2014 kwam ik als docent bij de opleiding Oefentherapie in dienst bij de HvA. Ik trok veel op met Bart Visser, lector Oefentherapie – Dagelijks Bewegen! We deelden dezelfde interesse: mensen stimuleren gezonder te bewegen door de inzet van technologie. We voerden verschillende onderzoeken uit op dit gebied en deden een verkenning naar de positie van technologie binnen zorgopleidingen in Nederland. Het was toen nog te vroeg voor de opzet van een nieuwe opleiding op het gebied van technologie en zorg. Daarom zijn initiatieven, zoals het onlangs opgestarte Smart Health and Vitality Lab en de leerroute Interprofessionele Paramedische Zorg (IPZ), belangrijk om studenten voor te bereiden op het gebruik van technologie in de dagelijkse praktijk.’

MIB-onderzoeksgroep

Bossens aanstelling als postdoc-onderzoeker bij onderzoeksthema Mensen In Beweging (MIB) gaf naar eigen zeggen een ‘boost’ aan het aantal onderzoeksprojecten op gebied van beweging en technologie. ‘Met de 8-jarige SPRONG-subsidie van SIA-RAAK bouwen we aan een stevige MIB-onderzoeksgroep. Dit doen we in samenwerking met verschillende lectoraten, gericht op de driehoek: bewegen, voeding en technologie. Aanvankelijk was dit een uitdaging. Inmiddels hebben we 11 onderzoeken afgerond. Er lopen er nog 15.

Ik heb ontzettend veel geleerd van mijn collega’s, in het bijzonder van Josje Schoufour, en ben trots op de resultaten die we tot nu toe samen hebben geboekt. Denk aan een project als e-TOP, waarin we, in samenwerking met het Expertisecentrum Ontwikkelingsondersteuning Prematuren (EOP-nl), een informatieplatform ontwikkelen voor ouders van te vroeg geboren kinderen. Of het iTLC-project dat een e-coachgids opleverde, die hulp biedt bij het vinden van online toepassingen.’

Nieuwe onderzoekslijn

Vanuit de diverse ontwikkelingen en onderzoeken ontstond de onderzoekslijn eHealth & Beweeggedrag, onder het lectoraat Oefentherapie – Dagelijks Bewegen!, waarvan Bossen sinds kort associate lector is. Bossen: ‘We richten ons met deze onderzoekslijn op onderzoek op het snijvlak van technologie, beweeggedrag en zelfmanagement. Een zeer relevant onderwerp voor de beroepspraktijk. Kijk alleen al naar de Nederlandse Kennis- en Innovatieagenda en de kennisagenda’s van fysio- en oefentherapie. Technologie, zelfredzaamheid én de inzet van technologie in de thuissituatie komen overal terug.

Er zijn nog veel kennishiaten en praktijkvragen. Hoe zet je technologie bijvoorbeeld in bij de patiënten die je ziet in je praktijk? Hoe stimuleer je beweeggedrag door technologie? Kun je met sensoren informatie ophalen die je behandeling versterkt? En welke competenties en kennis hebben behandelaren nodig om moderne middelen goed te kunnen gebruiken? Er is een grote verschuiving gaande van eerste- en tweedelijnszorg naar ondersteuning en revalidatie in de thuissituatie. De inzet van technologie is hierbij onmisbaar. Dit gaat niet zonder de professionals. Het gaat om de juiste combinatie van online en offline: ‘blended care’.’

Onlangs startte Bossen samen met bijzonder lector Martin van der Esch het onderzoeksproject AmSOS. ‘Wat zijn de competenties die nodig zijn voor de inzet van eHealth bij mensen met gewrichtsaandoeningen? En kunnen we van hieruit een onderwijsmodule ontwikkelen voor onze studenten en beroepsprofessionals?’ Daarnaast werd kortgeleden een 4-jarige RAAK-PRO subsidie toegekend voor onderzoeksproject BITE-IT. ‘Dit onderzoek draait om de inzet van ‘blended care’ voor revalidanten die vanuit een instelling voor geriatrische revalidatie terugkeren in hun thuissituatie. Hoe kunnen we technologie inzetten om hun herstel verder te ondersteunen en hun zelfstandigheid op peil te houden of uit te bouwen? Beide projecten geven de kern van de onderzoekslijn eHealth & Beweeggedrag weer.

Naast nieuw onderzoek willen we de aankomende jaren meer impact realiseren in de praktijk. We hebben diverse pilots gedraaid en mooie producten ontwikkeld. De volgende stap is opschaling. Samen met mijn MIB-collega’s zijn we in gesprek met verschillende eHealth-ontwikkelaars. Een spannende ontwikkeling. Want om daadwerkelijk impact te maken met ons onderzoek, hebben we goede technologiepartners nodig. Zo kunnen we vanuit onze expertise en producten oplossingen realiseren die breed ingezet kunnen worden in de praktijk.’