Kenniscentrum Maatschappij en Recht

Sociaal Hospitaal

Project

In het Sociaal Hospitaal worden 150 multiprobleemgezinnen geholpen door interventies te plegen die de bestaanszekerheid verhogen. Deze gezinnen hebben vaak meer problemen dan ze kunnen tellen. Zoals problemen met geld, de opvoeding, lichamelijke en geestelijke gezondheid en werk. Dat heeft als gevolg dat er wet- en regelgeving vanuit verschillende beleidsdomeinen op deze huishoudens van toepassing is.

Vaak wordt beleid geëvalueerd op de mate waarin de bedoelde en gewenste effecten worden gerealiseerd – zoals bezien vanuit de afzonderlijke beleidskokers. Bij multi probleemgezinnen treden er juist vaak onbedoelde en ongewenste effecten van goedbedoeld beleid op. En worden juist de burgers met de grootste problemen het snelst uitgesloten van de nodige hulp en ondersteuning.

Aanpak

Het Sociaal Hospitaal maakt met ieder gezin een eigen maatwerkplan, waarin het perspectief van het gezin leidend is. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de eigen problemen, die van professionals en die van het bureaucratisch systeem. Hierbij wordt telkens met het belangrijkste probleem begonnen – zoals vanuit de leefwereld van het gezin bepaald. Dat creëert commitment.
Het op te lossen probleem wordt een doorbraak genoemd. Omdat zo’n doorbraak typisch niet standaard geleverd wordt, of omdat lokale protocollen in de weg zitten, is er vaak een uitzondering nodig. Zoals beroepen op een hardheidsclausule en werken vanuit de bedoeling van beleid en wetgeving.

Waardendriehoek

De uitzonderingen legitimeren we aan de hand van de waardendriehoek.
Deze driehoek bestaat uit de waarden legitimiteit, (maatschappelijk) rendement en betrokkenheid. Alleen wanneer het maatwerkplan beter scoort op deze waarden dan het huidige of dreigende scenario, kunnen uitzonderingen gelegitimeerd worden. Het maatwerkplan, inclusief legitimering met de waardendriehoek, is het belangrijkste bestuurskundige ingrediënt van de Sociaal Hospitaal aanpak.

De zorgverzekeraar CZ heeft besloten om een health impact bond te financieren voor de Sociaal Hospitaal aanpak. De gemeente Den Haag betaalt de investering terug wanneer de voorspelde directe en reële baten daadwerkelijk worden behaald. Daarnaast zijn de betrokken partijen geïnteresseerd in wat de interventie doet met de ervaren kwaliteit van leven binnen de huishoudens. Daarom zal deze aanpak door onafhankelijke partijen gemonitord worden.
Ernst & Young zal het financiële rendement monitoren en de Hogeschool van Amsterdam zal de veranderingen in kwaliteit van leven van de huishoudens monitoren.

Opdracht

Sociaal Hospitaal en de Hogeschool van Amsterdam (HvA) brengen gezamenlijk in beeld hoe gedurende een periode van een jaar de kwaliteit van leven van deelnemers aan het Sociaal Hospitaal in Den Haag verandert. Dit gezien vanuit het perspectief van veel deelnemers en gemeten door middel van het instrument 'Mijn Positieve Gezondheid'. Daarnaast brengt de HvA aan het eind van het jaar door middel van diepte-interviews in beeld welke factoren volgens de deelnemers aan deze verandering hebben bijgedragen.

21 december 2022

Project Info

Startdatum 01 dec 2017
Einddatum 01 dec 2020

Contact

Jorien van der Laan
Roeland van Geuns