Innovatief warmtenet ontwerpen voor bedrijventerrein (RiRa Amstel III)

Over bedrijventerrein Amstel III

Kantoren- en bedrijvengebied Amstel III is met 250 hectare het grootste bedrijventerrein in Nederland. Het ligt in Amsterdam Zuidoost. Amstel III is onlangs een nieuwe weg ingeslagen met een geleidelijke transformatie van mono-functioneel werkgebied naar een gemengd (hoog)stedelijk werk-woongebied in de kantorenzone, en een gemengd werkgebied in de bedrijvenzone.

Stengere duurzaamheidsnormen

Nieuwbouw moet vanaf 2020 voldoen aan nieuwe en strengere BENG-duurzaamheidsnormen. Het vastgoed moet na 2020 overstappen op hernieuwbare vormen van energie, zoals warmtepompen of aansluiting op een warmtenet. Vanaf 2030 moeten gebouwen van het gas af. Het project RiRa Amstel III speelde hierop in.

Restwarmte van datacenters gebruiken

Tijdens het project is onderzocht of het te realiseren warmte- en koudenet kan voorzien in een groot deel van de warmte- en koudebehoefte van de grote gebouwen en bedrijven op het bedrijventerrein. Het was de bedoeling hiervoor de restwarmte van vier grote datacenters die in het gebied staan te gebruiken. Dit zou op jaarbasis een flinke vermindering van de CO₂-uitstoot betekenen voor de gebouwen die nog gas gebruikten als primaire energiebron voor de verwarming en tapwater.

Design Thinking-methode

Het doel van het project was om te komen tot een collectief gedragen warmtenet. Centraal in de ontwikkeling van het systeem stonden dan ook de wensen en behoeften van de gebruikers van het terrein, zoals verhuurders, huurders, nutsbedrijven en exploitanten van energienetwerken. De projectgroep zette de Design Thinking-methode in om de wensen van gebruikers inzichtelijk te maken. De gebruikers werden ook betrokken bij het ontwikkelen van een visie op de ontwikkeling van het warmtenet.

Opbrengsten RiRa Amstel III

Het project leverde een marktmodel op en een businessplan voor open warmte- en koudenetten. Het marktmodel is een dynamische verrekening van restwarmte. Het geeft inzicht in het beheer van infrastructuur, alternatieve governance en financieringsmodellen die passen bij kleinschalige initiatieven. Het model helpt kostenefficiënte dienstverlening te ontwerpen voor de keten: energie-afname, levering en transport.

De ontwikkelde methode is toegepast in Amstel III en de omgeving. Het projectteam heeft met een businessmodel gebouweigenaren inzicht gegeven in het gebruik van restwarmte van een datacenter en andere restwarmtestromen in de directe omgeving.

Resultaten benut in onderwijs

Enkele technische opleidingen van de Hogeschool van Amsterdam benutten de resultaten van RiRa Amstel III in het onderwijs. Studenten draaiden mee in het project om ondersteunende taken uit te voeren, zoals het uitvoeren van diepte-interviews, draagvlakstudies, kostprijsberekeningen en energieberekeningen.

Partners

De Hogeschool van Amsterdam werkte samen met een consortium bestaande uit Equinix, Escoplan, Huygen, Greenvis en VillaVille. De rol van de partners was:

• Greenvis: adviseur en ontwikkelaar van warmtenetten.
• Huygen: energieadviseur en ontwikkelaar voor energieoplossingen binnen gebouwen.
• Equinix: ontwikkelaar en beheerder van datacenters wereldwijd. In dit project waren zij de toeleverancier van de restwarmte die vrijkomt bij het beheren (en koelen) van grote hoeveelheden servers in een datacenter.
• VillaVille: vastgoedadviseur.
• Escoplan: financieel adviseur en ontwikkelaar van zogenaamde ‘gebieds-ESCO’s’ (financieringsoplossingen).
• HvA: penvoerder, programmamanager en onafhankelijk adviseur.

Dit project is in nauwe samenwerking opgezet met de gemeente Amsterdam en andere direct/indirect belanghebbenden zoals Waternet, verhuurders en huurders in het gebied.