Interventies voor veerkrachtige buurten (Van Preventie naar Veerkracht)
Actie-onderzoek naar de koppeling van veerkrachtwaarden aan preventieve 1,5 meter-interventies in de openbare ruimte
ProjectTijdens de coronapandemie werden in steden overal ter wereld preventieve maatregelen genomen, bedoeld om de verspreiding van het virus onder controle te houden. Wat als deze interventies in de publieke ruimte ook bijdragen aan duurzamere en veerkrachtige buurten, zodat preventie de kiem vormt voor de wederopbouw? Deze ambitie stond centraal in het project Van Preventie naar Veerkracht van de Hogeschool van Amsterdam (HvA).
Omgaan met schokgolven
In dit onderzoek was veerkracht het kernbegrip. De term verwijst naar het vermogen van buurten en steden om op een positieve manier om te kunnen gaan met schokgolven. Daarbij valt aan de ene kant te denken aan ecologische veerkracht: de opgaven rond klimaatbestendigheid en circulariteit - en hoe die op buurtniveau op te vangen. En anderzijds aan sociale veerkracht: hoe kunnen sociale netwerken van buurtbewoners elkaar ondersteunen, van elkaar leren of gezamenlijk actie ondernemen?
Werkwijze
In dit project is een inventarisatie gemaakt van bestaande ruimtelijke interventies en hun werkzame principes. Parallel zijn interventies voor ecologische en maatschappelijke veerkracht verzameld en geanalyseerd. Deze zijn bijeengebracht in een online database.
In de fase daarna is op basis van de geleerde lessen een aantal nieuwe interventies ontworpen. Ook is er een ‘design framework’ opgesteld. Het design framework bevat elementen die ontwerpers wereldwijd kunnen gaan gebruiken om lokaal te implementeren.
Onderwijs
Het onderwijs had een belangrijke rol binnen het onderzoek. Studenten uit verschillende studieprogramma’s, waaronder de Master Digital Design, werkten mee aan opdrachten en experimenten in het onderzoek. Zij stonden aan de basis van het design van diverse (digitale) interventies.
Partners en financiering
Van Preventie naar Veerkracht werd mogelijk gemaakt door: ZonMw subsidieronde 'COVID 19 Maatschappelijke Dynamiek'. Intern was het een samenwerking vanuit de Centres of Expertises City Net Zero, Amsterdam Creative Industries en Urban Governance & Social Innovation.
Andere partners waren: Gemeenten Amsterdam Den Haag, Zwolle, Utrecht, Breda, Almere en Haarlemmermeer, Woningbouwcorporaties Rochdale en Eigen Haard, Ontwerpbureau UN Studio, Planbureau voor de Leefomgeving, Bureau The Beach, BNA onderzoek, Wandelnet, Pakhuis de Zwijger en Netwerk Zorg en Wonen. Internationale partners waren: Harvard University Graduate School of Design, The University of Sydney, The Bartlett School of Architecture en City Space Architecture.
Lectoraat Bouwtransformatie en Civic Interaction Design
Het project is een samenwerking tussen de lectoraten Bouwtransformatie en Civic Interaction Design.
Telkens als we bouwen scheppen we voor decennialang de identiteit, veerkracht en koers van een plek, omgeving, gebied en stad. Vanuit dit perspectief verricht het lectoraat Bouwtransformatie van de Hogeschool van Amsterdam praktijkgericht onderzoek naar stedelijke herontwikkeling, verdichting en de publieke ruimte.
Het lectoraat Civic Interaction Design onderzoekt samen met bedrijven, overheden, ontwerpers, culturele instellingen en studenten hoe het ontwerp van interactieve ervaringen, digitale platforms en online diensten kan bijdragen aan het publieke leven.