Effectief groen voor klimaatadaptatie in de stad
Onderzoek naar concrete handvatten voor klimaatbestendig en verkoelend stedelijk groen
ProjectEen groene stad is niet automatisch een klimaatbestendige stad. Groen is wel de meest effectieve maatregel tegen hittestress en kan bijdragen aan waterbestendigheid. Mits de inrichting hierop is ontworpen. Samen met Wageningen University & Research en ontwerpbureau Niek Roozen heeft de Hogeschool van Amsterdam (HvA) onderzocht hoe een groene straatinrichting het meest effectief is voor verkoeling in verschillende wijktypen.
Welk type groen bij klimaatverandering
Een belangrijk praktisch aspect van het onderzoek is het waterverbruik van groen voor koeling, in samenhang met de opbouw van de bodem en de benodigde buffercapaciteit. Maar een duidelijk stappenplan hiervoor mist, stelt Jeroen Kluck, lector Klimaatbestendige Stad. ‘We krijgen vaak vragen over welk type groen het beste is tegen en bij klimaatverandering. Dit project helpt daar antwoord op te geven. Wij ontwikkelen concrete handvatten voor ontwerp, aanleg, inrichting en beheer van klimaatbestendig en verkoelend stedelijk groen.’
Vier wijktypen onder de loep
Voor verschillende soorten en ontwerpen van straatgroen heeft de HvA de verkoelende werking en de kwetsbaarheid tegen verdroging onderzocht. Daarbij richtten de onderzoekers zich op vier karakteristieke en veel voorkomende wijktypen: het stedelijk bouwblok, de bloemkoolwijk, de volkswijk en een verbindingsweg.
Ieder type heeft specifieke fysieke kenmerken, zoals bouwhoogte, breedte van de straat en vorm van groene inrichting. Deze kenmerken zijn bepalend voor de mogelijkheden en effectiviteit van een nieuwe groene inrichting. De inzichten zijn verwerkt in praktijkrichtlijnen en sjablonen voor deze wijktypen. Daarnaast is een nieuwe bomentabel ontwikkeld waarin klimaatbestendigheid van typen bomen is verwerkt.
Partners
Het project is een samenwerking tussen de groene sector, ontwerpers, landschapsarchitecten, stadsklimatologen en beheerders van het stedelijk groen. De betrokken partners zijn:
- Groene sector: Anthos / De Groene Stad, Boomkwekerij M. van den Oever & Zonen BV, Boot & Dart Boomkwekerijen, Boomkwekerij Udenhout, Ebben, Floriade Expo, Niek Roozen Landscape, Royal Flora Holland / De Groene Stad, Van den Berk Boomkwekerijen, VHG
- Onderwijs en onderzoek: Hogeschool van Amsterdam, Aeres Hogeschool, AMS Institute, Hogeschool Van Hall Larenstein, Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, Wageningen Universiteit
- Stedelijk beheer: Gemeente Amsterdam, Gemeente Den Haag, Gemeente Haarlem, Gemeente Meppel, Gemeente Wageningen, Oogstfonds, Stadswerk
Publicaties
- Kleerekoper, L., S. Erwin, J. Kluck, J.A. Hiemstra, J. van der Poel, Xiao Zhang, M. Jalalifahim (2024) Effectief klimaatgroen. Hogeschool van Amsterdam (HvA), Wageningen University & Research (WUR) en Niek Roozen Landscape (NRL), 44p
- Welke stadsbomen koelen als airco's en kunnen tegen droogte? Klimaatadaptatiebrabant, 2019
Lectoraat Klimaatbestendige Stad
Dit project is een aanvulling op het onderzoeksportfolio van het lectoraat Klimaatbestendige Stad en met name de onderzoeken naar het klimaatbestendig inrichten van de stad, het hittebestendig inrichten van de buitenruimte, hittemetingen in de stad en ook het gebruik van wijktypen als basis om klimaatrisico’s en maatregelen te structureren.