Kenniscentrum Techniek

Circulair ontwerpen met afvalhout (Circl-Wood)

Datagedreven ontwerp en productie voor hoogwaardige circulaire objecten

Project

Hoe kun je hoogwaardige producten ontwerpen van afvalhout; een reststroom met zeer uiteenlopende eigenschappen? Dat heeft de Hogeschool van Amsterdam (HvA) onderzocht in het project Circl-Wood. Het onderzoeksteam ontwikkelde daarvoor een data-gedreven ontwerpmethode die rekening houdt met de kenmerken van het beschikbare hout.

Afvalhout een tweede leven geven

Afvalhout is hout dat geen bestemming meer heeft, bijvoorbeeld omdat het overblijft bij de bouw van een woning of in een zagerij. Het is te waardevol om te verbranden, maar te complex om met de huidige ontwerp- en productiemethoden tot een nieuw product te verwerken. Dit komt omdat het vaak een verzameling is van kleinere stukjes hout met verschillende kenmerken, zoals houtsoort en kleur. Daarom hebben de HvA, de Amsterdamse Fijnhouthandel en Nijboer Interieur & Design nieuwe methoden onderzocht die de ontwikkeling van hoogwaardige producten uit afvalhout wel mogelijk maken.

Datagedreven ontwerpmethode

Het team heeft een (software) ontwerptool ontwikkeld dat een object kan vormgeven en eenvoudig kan bewerken. De kenmerken van het beschikbare hout (kleur, vorm, nerfrichting en houtsoort) worden daarbij gebruikt als data. Door deze data te integreren in de ontwerptool wordt het eenvoudiger om creatieve keuzes te maken en het hout over het ontwerp te verdelen. Daardoor kunnen unieke materiaaleffecten, zoals kleurpatronen, worden gecreëerd. Deze data-gedreven ontwerpmethode is toepasbaar op een willekeurige hoeveelheid hout die door robots is geïnventariseerd en gesorteerd.

Stoel van afvalhout

HvA-ligstoel

Het onderzoeksteam maakte in dit project gebruik van kennis uit een eerder project van de HvA. In dat project werd een ligstoel van afvalhout gemaakt. Het team begon toen met een ontwerp en selecteerde daarna handmatig de stukken afvalhout om ze vervolgens op maat te zagen en te verbinden tot een omhullende vorm. Een robot scande de vorm 3D en freesde hem uit het afvalhout.

Stuk voor stuk stappen die in dit nieuwe project zijn geïntegreerd in het ontwerpproces. Daarmee heeft het team laten zien hoe afvalhout een waardevolle reststroom kan worden, maar ook welke mogelijkheden het biedt op esthetisch vlak. Om dat zichtbaar te heeft het team drie versies van de HvA-ligstoel voorgesteld. Elk ontwerp is gemaakt uit dezelfde resthoutvoorraad, maar met een unieke materiaal lay-out en kleurpatroon. Als proof-of-concept hebben ze het project afgesloten met een nieuwe stoel.

Financiering en onderwijs

Het project Circl-Wood is medegefinancierd met een KIEM-subsidie van Regieorgaan SIA. Aan de opdracht werkten studenten mee van de leerroute Product Design. Stagiairs waren fulltime bezig met deze opdracht, samen met onderzoekers in het Robotlab.

Digital Production Research Group

Het project Circl-Wood valt onder het lectoraat Circulair Ontwerpen en Ondernemen, en de Digital Production Research Group (DPRG). Hoe kunnen geavanceerde ontwerp- en productiemethoden - ook wel ‘digitale productie’ genoemd - helpen om maatschappelijke vraagstukken te adresseren? Die vraag staat centraal in de onderzoekslijn Digital Production, onderdeel van het lectoraat Circulair Ontwerpen en Ondernemen.

Gepubliceerd door  Kenniscentrum Techniek 5 november 2024

Project Info

Startdatum 03 dec 2019
Einddatum 24 jul 2020

Contact

Erno Langenberg
Liselotte van Dijk