Meer elektrische auto’s opladen op een vol elektriciteitsnet

Van december 2021 tot eind 2022 is op 126 laadpunten, verspreid over tien wijken in Amsterdam, een proef gedaan met flexibele oplaadsnelheid voor elektrische auto’s, ook wel bekend als ‘Flexpower3’. Gebruikers konden hun elektrische auto inpluggen zoals zij gewend zijn, maar de snelheid van laden hing zowel af van het aantal ladende auto's in de buurt als van de actuele beschikbare ruimte op het elektriciteitsnetwerk.

Het systeem zorgt dat auto’s in een buurt de beschikbare stroom onderling verdelen. Zijn er in een buurt auto's klaar met laden? Dan wordt de stroom van de niet-gebruikte laadpunten verdeeld over de andere auto’s. Auto’s krijgen ook extra stroom als er meer energie beschikbaar is op het elektriciteitsnet, bijvoorbeeld door lokale energieopwekking. Als er weinig stroom beschikbaar is en veel auto’s tegelijk opladen, krijgen ladende auto’s tijdelijk minder stroom. Aan het eind van de laadsessie merken gebruikers over het algemeen niets van de schommelingen in de laadsnelheid.

Laadzekerheid voor elektrische rijders

Een belangrijk uitgangspunt van de proef was dat de e-rijder geen hinder ondervindt van de flexibele laadsnelheid. In de praktijk wordt de snelheid van een laadsessie alleen lager als dat nodig is: als er weinig ruimte is op het elektriciteitsnet en/of wanneer er veel auto’s tegelijk laden. Omdat elektrische auto’s meestal veel langer ingeplugd staan dan dat ze opladen, merkten de gebruikers in de praktijk niks van de proef en was hun auto volledig opgeladen binnen de parkeertijd. Alleen bij de auto’s die kort parkeren zagen de onderzoekers een gering effect, als de korte parkeertijd samenviel met drukte op het laadnetwerk. Dit betrof slechts 13% van de laadsessies. Deze auto’s kregen ten opzichte van een laadsessie zónder slim laden 4,8% minder energie. Hier zijn geen klachten over ontvangen.

Drie tot vier keer meer laadpunten

Door deze manier van slim laden ontstaat tot ruim drie keer meer ruimte voor nieuwe laadpunten zonder dat de piekbelasting op het elektriciteitsnetwerk hoger wordt. Dat komt omdat netbeheerders niet langer het maximale vermogen voor elk laadpunt hoeven te reserveren. Zonder Flexpower3 was dit namelijk wel noodzakelijk, voor situaties waarbij heel veel voertuigen tegelijk zouden opladen.

Slim laden op alle publieke laadpunten

Het concept is zo succesvol dat het onderdeel wordt van het nationale opschalingsprogramma ‘Slim Laden voor Iedereen’, waar in het kader van de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL) aan wordt gewerkt. Bovendien gaat de Gemeente Amsterdam dit laadconcept direct integreren in de huidige en toekomstige aanbestedingen voor de uitrol van publieke laadpalen. Daarmee effectueert zij de succesvolle pilot in de praktijk.

Wethouder van de Horst: “We zijn blij met de positieve resultaten van deze proef. Het stroomnetwerk raakt steeds zwaarder belast en Flexpower3 is een goede oplossing om hier flexibel en efficiënt mee om te kunnen gaan. De gemeente Amsterdam heeft een grote duurzaamheidsopgave, onder andere op het gebied van duurzame mobiliteit. Het is daarom mooi om te zien dat we met Flexpower3 op een slimme manier stroom verdelen om meer auto’s tegelijk op te laden. En dat het uitbreiden van het publieke laadnetwerk in de stad niet onder druk hoeft komen te staan.” De gemeente Amsterdam werkt nu aan het toepassen van het Flexpower3-concept op alle huidige en toekomstige publieke laadpunten in Amsterdam.

Het onderzoeksproject Flexpower3 was een samenwerking van de gemeente Amsterdam, netbeheerder Liander, Heijmans, Vattenfall, de Hogeschool van Amsterdam en ElaadNL.