Kenniscentrum Techniek

Groene gevels

Hoe koelen groene gevels de omgeving af?

Gevelgroen biedt verkoeling door drie mechanismen: schaduw, verdamping en isolatie. Van deze drie is schaduwwerking het meest effectief (Hoelscher et al., 2016). Dit betekent ook dat een grotere bedekkingsgraad van gevelgroen voor meer verkoeling zorgt. Gevelgroen schermt de gevel af waardoor de oppervlaktetemperatuur niet zo hoog oploopt als van een gevel zonder groen. Groene gevels stralen daardoor minder warmte uit. Voetgangers in straten met groene gevels worden door gevelgroen aan minder hoge oppervlaktetemperaturen blootgesteld (Oke et al., 2017).

Hoe groot is het verkoelend effect van groene gevels?

Een groene gevel kan een groot effect hebben van meer dan 10 graden Celsius op de geveltemperatuur, terwijl het effect op de buitenluchttemperatuur vaak gering is. Zo laat een meetstudie uitgevoerd in Italië tijdens een zonnige dag (Mazzali et al., 2013) zien dat het verschil in de oppervlaktetemperatuur tussen een kale en een groene gevel kan variëren van 12 tot 20 graden, maar tijdens bewolkte dagen vermindert dit temperatuurverschil naar waarden tussen 1 en 2 graden. In Berlijn werd gemeten dat de oppervlaktetemperatuur van een groene gevel tijdens een hete dag 16 graden lager kan zijn dan van een gevel zonder groen (Hoelscher et al., 2016). In deze Berlijnse studie werd echter geen effect van groene gevels op de buitenluchttemperatuur gevonden. Echter, andere studies laten zien dat een groene gevel de temperatuur van de buitenlucht dichtbij de gevel wel met enkele graden kan verlagen. Er zijn meetstudies die een verkoeling van drie graden hebben gemeten op 8 cm afstand van de muur (Cameron et al., 2014) en van 5 graden op circa 50 cm van de muur (Djedjig et al., 2013). Een modelstudie voor een Londense straat met een gebouwhoogte-straatbreedte verhouding van 1:2 (Eleftheria & Jones, 2008) toont een maximum verkoelingseffect in de avond van 2,5 graden Celcius wanneer alle gevels bedekt zijn met groen.
Het verkoelend effect van groene gevels hangt uiteindelijk af van de hoeveelheid en geometrie van de vegetatie, de vegetatiesoort, bodemvochtcondities, het klimaat, en het seizoen (Eleftheria & Jones, 2008; Cameron et al., 2014). Over het algemeen geldt dat het verkoelend effect van groene gevels groter is voor gevels die de meeste zonnestraling ontvangen. Ook geldt hoe smaller de straat, hoe groter het effect op de luchttemperatuur (Eleftheria & Jones, 2008), en dichterbij de gevel is het effect groter.
Vooral in de zomer kan gevelgroen ook voor een isolerend effect zorgen waardoor het binnenshuis koel blijft. Metingen laten zien dat gevelgroen de warmteopname van buiten met 97% kan reduceren (Djedjig et al., 2017). Als gevolg daarvan kan gevelgroen het gebruik van airconditioning verminderen.

Wat is de beste vegetatiesoort voor groene gevels?

Hedera (Klimop) en de zilverbladige, semi-kruidachtige Ezelsoor blijken de beste keuze te zijn voor groene gevels als het gaat om koelingsefficiëntie (Cameron et al., 2014). Ze hebben beide een dicht bladerdek. Hedera zorgt vooral door zijn schaduwwerking voor een verlaging van de geveltemperatuur en een effect op de buitenlucht. Ezelsoor zorgt door zowel beschaduwing van de gevel als door verdampingskoeling voor lagere temperaturen van de buitenlucht.

Wat zijn andere voordelen van groene gevels?

Groene gevels zorgen niet alleen voor verkoeling van de buitenlucht of verbetering van het binnenklimaat, maar hebben nog meer voordelen. Groene gevels vormen onderdeel van het stedelijk ecosysteem en de stedelijke biodiversiteit, maar nemen daarbij minder ruimte in dan bijvoorbeeld straatbomen of groenperken. Groene gevels houden ook regenwater vast, waardoor er minder regenwater naar de waterzuiveringsinstallaties hoeft worden afgevoerd. Groene gevels werken geluidsisolerend en hebben een positief effect op de gezondheid en het welzijn van de mens. Ze verhogen de leefkwaliteit en aantrekkelijkheid van de bebouwde omgeving.

Literatuur

  • Cameron, R. W., Taylor, J. E., & Emmett, M.R. (2014). What's ‘cool’ in the world of green façades? How plant choice influences the cooling properties of green walls. Building and Environment, 73, 198-207.
  • Djedjig, R., Bozonnet, E., & Belarbi, R. (2013). Experimental study of the urban microclimate mitigation potential of green roofs and green walls in street canyons. International Journal of Low-Carbon Technologies, 10(1), 34-44.
  • Djedjig, R., Belarbi, R., & Bozonnet, E. (2017). Experimental study of green walls impacts on buildings in summer and winter under an oceanic climate. Energy and Buildings, 150, 403-411.
  • Eleftheria, J. & Jones, P. (2008). Temperature decreases in an urban canyon due to green walls and green roofs in diverse climates. Building and environment 43, 480-493.
  • Hoelscher, M., Nehls, T., Jänicke, B. & Wessolek, G. (2016). Quantifying cooling effects of facade greening: Shading, transpirationand insulation. Energy and Buildings, 114, 283-290.
  • Mazzali, U., Peron, F., Romagnoni, P., Pulselli, R.M. & Bastianoni, S. (2013). Experimental investigation on the energy performance of Living Walls in a temperate climate. Building and Environment, 64, 57-66.
  • Oke, T., Mills, G., Christen, A., & Voogt, J. (2017). Urban Climates. Cambridge: Cambridge University Press. doi:10.1017/9781139016476

Groene gevel Milaan (foto Thomas Klomp)

Groene gevel Milaan (foto Thomas Klomp)

Gepubliceerd door  Urban Technology 2 november 2022