Promotieonderzoek van Mili Gabrovsek Sanders
Leerlingen effectief leren communiceren in meertalige situaties
ProjectEngels is de meest wijdverbreide taal ter wereld, de meest onderwezen tweede of vreemde taal én de taal die het vaakst gebruikt wordt als lingua franca – een contacttaal voor sprekers van verschillende eerste talen. De meeste gebruikers van het Engels zijn dus meertalige niet-moedertaalsprekers, oftewel mensen die, actief of passief, in meer dan één taal(variant) communiceren.
Deze bijzondere positie van het Engels in onze steeds diversere, meertalige maatschappij wordt op dit moment echter nog niet voldoende weerspiegeld in de (Nederlandse) onderwijspraktijk. In veel klaslokalen overheersen nog steeds de traditionele eentalige benaderingen die weinig tot geen aandacht besteden aan de rol van het Engels als wereldtaal of de meertalige competenties van leerlingen. Zo’n eentalige oriëntatie staat in schril contrast met het gebruik van Engels buiten het klaslokaal, waar leerlingen regelmatig talige en culturele diversiteit tegenkomen en het Engels voornamelijk gebruiken om met andere meertalige sprekers te communiceren.
Dit promotieonderzoek richt zich op deze discrepantie door te onderzoeken hoe leraren Engels kunnen onderwijzen als wereldtaal en leerlingen tegelijkertijd kunnen stimuleren om hun meertalige competentie te benutten en verder te ontwikkelen. Het doel van dit ontwerpgerichte onderzoeksproject is dus de ontwikkeling van een benadering van Engels als ‘multilingua franca’ (EMF). In de eerste verkenningsfase van het project worden de opvattingen, behoeftes en praktijken van docenten Engels onderzocht. Die zullen vervolgens, samen met de opbrengsten van het literatuuronderzoek, fungeren als input voor de ontwerpfase waarin een docent-ontwikkelteam EMF-lesmateriaal zal ontwikkelen, kleinschalig toepassen en evalueren. Uiteindelijk wordt het ontwerp (een ‘teaching toolkit’) geïmplementeerd in de lespraktijk en worden de effecten daarvan gemeten.
Het ontwikkelen van een EMF-methode sluit aan bij de recente ontwikkelingen op het gebied van het vreemdetalenonderwijs in Nederland: meertaligheid, taalbewustzijn en de rol van Engels als lingua franca zijn belangrijke onderwerpen in de actualisatie van de kerndoelen en de examenprogramma’s.
Kortom, met dit project streven we naar een tweeledige impact: 1) docenten en leerlingen voorzien van materiaal en vaardigheden die hen helpen succesvoller door het veranderde taallandschap te dwalen, en 2) de acceptatie van talige en culturele diversiteit te vergroten, ook ter bevordering van sociale inclusie en kansengelijkheid.
Promovendus | Mili Gabrovsek Sanders |
Promotor | Prof. dr. Sible Andringa (UvA) |
Co-promotor | Prof. dr. Catherine van Beuningen (UvA/HvA) |