Interprofessionele samenwerking tussen kinderopvang, basisonderwijs en jeugdhulp

Achtergrond promotieonderzoek

Nederlands kent van oudsher een gespleten systeem, waarbij de ondersteuning voor jonge kinderen is belegd bij verschillende Ministeries. Grote wijzigingen in wet- en regelgeving binnen deze sectoren hebben de noodzaak tot samenwerken vergroot. De volgende twee uitdagingen staan hierbij centraal:

• Uitdaging 1: Doorlopende leerlijn van voorschoolse – schoolse periode (horizontale samenwerking)
• Uitdaging 2: Passend en integraal aanbod voor een brede groep kinderen (verticale samenwerking)

Het is de vraag hoe in Nederland aan deze twee uitdagingen vorm wordt gegeven en wat het de kinderen, ouders en professionals oplevert. Grootschalig en langdurig onderzoek hiernaar ontbreekt en dat is wat we met dit onderzoek gaan doen.

Doel

Centraal staan de vragen:

1. Hoe kunnen professionals (kinderopvang, basisonderwijs, jeugdzorg en welzijn) zo goed mogelijk met elkaar samenwerken?
2. Is er een relatie tussen de samenwerking en de ontwikkeling van kinderen?

Methode

Locaties zijn geselecteerd op een driedeling (geen IKC, startend IKC en vergevorderd IKC). De professionals vullen vragenlijsten in over met wie ze samenwerken en hoe ze de interprofessionele samenwerking ervaren. Ook voeren we met een afvaardiging een verdiepend groepsgesprek. Daarnaast volgen we de ontwikkeling van kinderen in twee cohorten:

1. we volgen kinderen van hun derde tot en met groep 2
2. we volgen kinderen van groep 2 tot en met groep 4

Verwachte resultaten

We verwachten na dit onderzoek een leidraad te kunnen schrijven over verschillende typen interprofessionele samenwerking met daarin tips en suggesties voor verdere ontwikkeling van de samenwerking. Daarnaast verwachten we dat de kwaliteit van de interprofessionele samenwerking van invloed is op de doorstroom die kinderen maken van de kinderopvang naar de basisschool (horizontale samenwerking) en op de uitstroom naar speciaal onderwijs (verticaal). Hoe hoger de kwaliteit, hoe beter de doorstroom en hoe lager de uitstroom.

In dit onderzoek gaan we voor het eerst in Nederland de samenwerking tussen kinderopvang, basisonderwijs en jeugdhulp echt goed in kaart brengen. We zijn overweldigd door de hoeveelheid aanmeldingen. In de praktijk zat men blijkbaar te wachten op dit verdiepende onderzoek'

Lector Ruben Fukkink (Lectoraat De pedagogische functie van onderwijs en opvoeding)

Inmiddels is het eerste product van het project beschikbaar: de Kindcentrum scan. Met de KC-scan kun je de samenwerking tussen kinderopvang, onderwijs en jeugdhulp in kaart brengen.

Verwachte maatschappelijke impact

Dit onderzoek gaat de Nederlandse praktijk en wetenschap veel kennis over interprofessionele samenwerking opleveren. Deze kennis kan door alle kindcentra/ kinderopvanglocaties en scholen in het hele land gebruikt worden om hun eigen ontwikkelingsstappen te zetten. Daarnaast geeft het beleidsmakers de gelegenheid om beter onderbouwde keuzes te maken.

Bijdrage aan onderwijs en onderzoek

De kennis en inzichten uit dit onderzoek kunnen gebruikt worden om interprofessionele samenwerking een stevigere plek te geven in de verschillende opleidingen zoals pedagogiek, PABO en social work. Hierdoor zullen toekomstige professionals beter voorbereid zijn op hun taak om interprofessionele samenwerking vorm te geven.

Na dit onderzoek weten we meer over hoe interprofessionele samenwerking in Nederland in de kinderopvang, het basisonderwijs en jeugdhulp. Met deze bevindingen kunnen we bepalen op welke terreinen vervolgonderzoek nodig is.

Betrokken lectoraten

• De pedagogische functie van onderwijs en opvoeding
• Leren en innoveren

Onderzoeksteam HvA

• Prof. Dr. Ruben Fukkink
• Dr. Marco Snoek
• Mara Heijdelberger Med.
• Marian Ooms MSc. (promovendus)

Subsidieverstrekker

RAAK-pro

Externe partners/stakeholders

• Universiteit van Amsterdam
• Hogeschool KPZ
• Hanzehogeschool Groningen
• Hogeschool Zuyd
• Kindercampus Columbus, Heerhugowaard
• Basisschool Het Talent, Lent
• En alle 50 kindcentra, kinderopvanglocaties en scholen die een bijdrage leveren aan dit onderzoek. In onze regio doen scholen en kinderopvangorganisaties mee van de besturen: Allente, Blosse, Dak Kindercentra, De Haagse Scholen, De Kiem, Eigen en Wijzer, ISOB-scholen, Jong Leren Den Haag, Kappio, Kibeo, Komkids, Lucas Onderwijs, Primo, Proceon, SIKO, SKOzoK, Stichting Penta, Stichting Jeugdformaat, Stichting Surplus, Tabijn, Villa Lilla, Zo kinderopvang

Meer informatie? Neem contact op met promovendus Marian Ooms: