Omgaan met controversiële onderwerpen in de klas
Strategieën en materialen voor docenten
ProjectOnderwijs in een diverse stad als Amsterdam brengt specifieke uitdagingen met zich mee. Het meest uitdagend voor docenten zijn momenten waarop controversiële onderwerpen aan de orde komen, zoals Zwarte Piet of terrorisme, vanwege de uiteenlopende reacties en overtuigingen. Het resultaat van dit project geeft de docent strategieën en materialen waarmee deze behandeld kunnen worden.
DOEL VAN DIT PROJECT
Bijdragen aan het burgerschap van de leerling
Leerlingen leren hun mening te vormen over controversiële onderwerpen in een kritische dialoog met anderen. Ze leren kritisch na te denken over deze onderwerpen, zich te verplaatsen in de verschillende standpunten en achterliggende waarden en daar zelf een oordeel over te vormen.
Scholen hebben de belangrijke maar ingewikkelde opdracht om controversiële onderwerpen op een verantwoorde manier te behandelen in de les, en daarmee een bijdrage te leveren aan het burgerschap van hun leerlingen.
Bieden van strategieën en materialen voor docenten
Vooral docenten in het voortgezet onderwijs en mbo die werken met een diverse leerlingenpopulatie weten vaak niet goed hoe zij deze thema’s op een gestructureerde en effectieve manier kunnen behandelen, en hoe zij om moeten gaan met de soms extreme standpunten en heftige reacties van leerlingen.
Dit project heeft als doel pedagogisch-didactische strategieën te ontwikkelen die docenten kunnen inzetten om controversiële onderwerpen op een gestructureerde wijze in de les te behandelen. Daarnaast zal er concreet materiaal ontwikkeld worden dat docenten kunnen gebruiken bij het lesgeven over deze onderwerpen.
RESULTAAT VAN DIT PROJECT
Een strategisch stappenplan
Binnen dit project ontwikkelen docenten, lerarenopleiders en onderzoekers samen strategieën en materialen en deze worden vervolgens uitgevoerd, geëvalueerd en aangepast. De effectiviteit van de ontwikkelde strategieën en materialen wordt wetenschappelijk onderzocht tijdens een intervisietraject waarin docenten met de ontworpen strategieën en materialen werken.
Het traject leverde een praktisch bruikbaar document op dat de wetenschappelijke geëvalueerde pedagogisch-didactische strategieën en ondersteunende materialen beschrijft. Het stelt docenten beter in staat om controversiële onderwerpen in de klas te behandelen met als doel bij te dragen aan burgerschap van leerlingen. Tevens kan het lerarenopleiders helpen hun studenten op deze taak voor te bereiden.
Interactief gesprekssjabloon
Het gesprekssjabloon is hieronder te downloaden. Open hem bij voorkeur in een recente versie van Adobe Acrobat Reader DC.
Wie zijn bij dit project betrokken?
Het project Controversiële onderwerpen in de klas is een initiatief van Hessel Nieuwelink, Ron Oostdam, Arie Wiltschut, Jaap Schuitema, Patricia Kruit en Dubravka Knezic.