VR-Tour Sobibór
ProjectBezoekers van Nationaal Monument Kamp Vught kunnen sinds kort in Virtual Reality het verdwenen vernietigingskamp Sobibór bekijken. Op verzoek van het ministerie van VWS gaat een groep wetenschappers, waaronder HvA-lector Crossmedia Harry van Vliet, de komende tijd onderzoeken of deze ervaring een rol kan spelen bij het vergroten van het historisch bewustzijn van jongeren.
De bezoekers van Kamp Vught kunnen bekijken hoe het vernietigingskamp Sobibór eruit heeft gezien via de Oculus Rift, een geavanceerde bril waarmee de kijker diepte ziet en 360 graden om zich heen kan kijken. De VR-tour is ontwikkeld door ontwerpbureau Ruim, op verzoek van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Het ministerie wil nagaan of deze vorm van nieuwe media kan bijdragen aan het historisch bewustzijn van jongeren, nu de generatie die de Holocaust heeft meegemaakt verdwijnt en de herinnering eraan steeds verder weg raakt.
Het ministerie van VWS wil daarnaast laten onderzoeken of deze VR-tour van Sobibór een bijdrage kan leveren aan de instandhouding en/of versterking van de herinnering aan de Holocaust. Kan dit nieuwe medium een rol spelen om jongeren meer bewust te maken? De onderzoekers starten in maart, en gaan 300 jongeren van 12 tot en met 18 jaar ondervragen voor en na de VR-ervaring.
Onderzoeksopzet
Het onderzoek naar de effecten van de VR-tour van Sobibór vindt plaats door Prof. dr. Kees Ribbens, Senior onderzoeker NIOD / Bijzonder hoogleraar Erasmus School of History, Culture and Communication, EUR; prof. dr. Carolien Rieffe, bijzonder hoogleraar Ontwikkelingspsychologie, Universiteit Leiden; dr. Harry van Vliet, lector Crossmedia, Hogeschool van Amsterdam; prof. dr. Paul Verschure & Sytse Wierenga MA, MSc, experts mediatechniek & onderzoekers, Universitat Pompeu Fabra Barcelona.
Omdat ‘historisch bewustzijn’ lastig te meten is, zullen zij het directe effect op jongeren in kaart brengen: de mate van empathie, ‘involvement’ en kennis die de kijkers vooraf en achteraf laten zien.
Het effect kan ook afhangen van de kennis of betrokkenheid die iemand al bij het onderwerp heeft. De onderzoekers bieden de helft van de onderzoekspopulatie daarom informatie vooraf, en gaan de twee groepen vergelijken.
In Kamp Vught wordt de VR-ervaring niet voorgelegd aan schoolklassen, maar alleen aan jongeren die met hun ouders meekomen, omdat voor jongeren tot 17 jaar schriftelijke toestemming van de ouders nodig is. Een deel van de proefopstelling vindt plaats op de Hogeschool van Amsterdam.
