Dit doen onze alumni om de mode te verduurzamen

Een duurzaam tegengeluid op de koopwoede van Black Friday

20 nov 2023 18:15 | Faculteit Digitale Media en Creatieve Industrie

24 november is het weer Black Friday, de drukste winkeldag van het jaar waarop Nederland massaal op koopjesjacht gaat. Maar er zijn ook tegengeluiden, van Nederlanders die Black Friday niet kunnen rijmen met de huidige tijdsgeest waarin de focus steeds meer op duurzaamheid en (energie)besparing komt te liggen. Dit is hoe alumni proberen om het tij te keren.

Duncan van Norden reskint sneakers. Hij is AMFI-alumnus (Fashion Business & Development) en heeft daarnaast het Incubatorprogramma 10K van de HvA gevolgd.

“Als kind was ik al gefascineerd door schoenen. Uiteindelijk was dat ook reden voor mij om aan AMFI te gaan studeren, en me verder te verdiepen in het ontwerp- en productieproces. Een stage bij Footwearology - een innovatiecentrum voor professionals in de schoenenindustrie - paste helemaal in dat straatje. In hun speciale lab in Barcelona heb ik alles geleerd over footwear-technologie, 3D-printen en 3D-breien, en de inzet van innovatieve technieken zoals artificial intelligence om schoenen te ontwerpen. De nadruk lag daar ook op het recyclen en repareren van schoenen. Het productieproces van schoenen heeft zoveel impact op mens en milieu; veel materialen worden zomaar weggegooid. Extra belangrijk dus dat er in deze industrie meer bewustwording komt.”

Sok om je sneakers

“Ik zie duurzaam ontwerpen niet als een beperkende factor. Eerder als een extra regel waardoor het ontwerp- en productieproces interessanter en leuker wordt. Er zijn al een aantal inspirerende voorbeelden. Bedrijven zoals Peterson+Stoop uit Amsterdam dat schoenen redesignt middels een nieuwe, unieke zool. Op basis van die ideologie heb ik binnen Footwearology de productiewijze ‘reskinning sneakers’ ontwikkeld; een soort sok die je om je sneaker draagt. Ik had het geluk dat er op het kantoor in Barcelona een breimachine stond waar ik eindeloos mee kon oefenen.

Door te kiezen voor een gebreide sok, is esthetisch veel mogelijk. Ik heb een aantal digitale ontwerpen gemaakt en twee prototypes ontwikkeld. Als het lukt om in samenwerking met het lectoraat Fashion Research & Technology subsidie te krijgen, wil ik proberen om dit project verder uit te werken en op te schalen.

Kiezen voor kwaliteit

Natuurlijk wil ik zelf ook de vetste schoenen dragen. Ik koop niet tijdens Black Friday of andere sales, en kies echt alleen voor sneakers waar mijn hart sneller van gaat kloppen. Het gaat wat mij betreft sowieso niet om kwantiteit, maar om de kwaliteit. Het zou al zo’n verschil maken als veel mensen een stuk bewuster gaan kopen.”

CMD-alumnus Tyler Gilds ontwierp een app die duurzaam shoppen stimuleert

“In de minor User Experience Design kregen we de opdracht het koopgedrag van consumenten te veranderen zodat ze minder fast fashion kopen, en zo helpen om de negatieve impact van deze industrie te verminderen. Mijn insteek was om duurzame keuzes te promoten, en om deze aantrekkelijker en toegankelijker te maken. Ik heb daarvoor een conceptuele app ontwikkeld met de naam WellSpent. De app maakt het mogelijk om makkelijker sustainable fashion te vinden in Amsterdam. Bij elke duurzame aankoop spaart de shopper bovendien punten, waarmee ze namens WellSpent een donatie kunnen doen aan een goed doel naar keuze. Dus eigenlijk shoppen met een dubbel goed gevoel.

Kleding die lang meegaat

Mijn app is genomineerd voor een Golden Dot Award van de opleiding, ik ben uiteindelijk op de tweede plaats geëindigd. Jammer, maar toch waardevol, want ik heb daardoor wel mijn netwerk goed kunnen uitbreiden.

Het hele proces heeft me wel bewuster gemaakt. Ik ga niet per se voor de grote labels, ik kies meer voor merken die lang meegaan. Want iets kan duurzaam geproduceerd zijn, maar als het vervolgens snel stuk gaat, is het nog steeds niet goed. Ik ga dan bijvoorbeeld eerder voor een Levi’s broek want die gaan echt heel lang mee, en blijf bewust weg van merken als H&M en Shein.

Ik werk nu als Product UX Designer bij Ikea. Ik zie dat het bedrijf veel doet op het gebied van duurzaamheid. Er zijn bijvoorbeeld climate ambassadors die onder meer naar de fabrieken gaan of naar de plekken waar de resources vandaan komen. Zo geeft Ikea een kijkje achter de schermen. Ik zie ook regelmatig posts en interne berichten van de CEO over duurzaamheid, waarmee het bedrijf echt laat zien dat het een belangrijk thema is. Ik vind dat Ikea daarmee een goed voorbeeld geeft.”

Tess van Zalinge is in 2012 afgestudeerd aan AMFI (richting Fashion & Design) en is inmiddels een bekende Nederlandse ontwerper. Vorige week ontving zij de Woman of the Year - Rising Star Award van Harpers Bazaar.

“In 2016 ben ik mijn eigen label begonnen om duurzaamheid in de couture te brengen. Ik begon zonder bedrijfsplan, en inmiddels heeft mijn werk een vaste vorm gekregen: jaarlijks lanceren we één couture-collectie. Daarnaast gaan we creatieve samenwerkingen aan met grote bedrijven, zodat we via hen onze missie kunnen delen met de wereld.

Oude trouwjurken opnieuw gebruikt

Iedere collectie die ik lanceer, grijpt terug op duurzaamheid, ambacht en m’n eigen creatieve input. Daarnaast biedt dit ons de kans om telkens ons licht te laten schijnen op een ander relevant onderwerp.

Zo heb ik in 2019 en 2020 collecties gelanceerd van oude trouwjurken, die we hebben herontworpen tot nieuwe trouwkleding en – accessoires. Want in de bruidsmode wordt alles geoorloofd en zoveel aangeschaft voor dat ene moment. Maar bij de aanschaf van een trouwjurk kun je ook verder denken dat de dag dat je ‘m aan hebt. Je kunt de jurk bijvoorbeeld weer uit elkaar halen, en er nieuwe designs van maken.

Parels staan voor verdriet

Aanleiding voor deze collecties was ook dat bepaalde huwelijkstradities naar de achtergrond verdwijnen. Het verhaal en de betekenis achter bepaalde kledingstukken verdwijnen en hebben daardoor geen bestaansrecht meer. Parels staan bijvoorbeeld van oudsher symbool voor verdriet en ongeluk – dat heeft te maken met hoe de parel uit de oester wordt gehaald. Maar in de bruidsmode zie je allerlei stukken die compleet bezaaid zijn met parels; de diepere lading ontbreekt.

Tess ontwierp ook couture haaraccessoires van oude trouwjurken Foto: Paul Bellaart

Foto: Paul Bellaart

Met deze collectie wilden we ook focussen op hergebruik. Vroeger trouwden veel vrouwen in het zwart, zodat ze de kleding bijvoorbeeld de week erop nog naar de kerk konden dragen, of in ieder geval het rokgedeelte nog konden gebruiken. Dit was niet een duurzame, maar vooral een pragmatische gedachte, waar we vandaag veel van kunnen leren.


Bewonder wat je hebt

Onze laatste collectie heb ik deze zomer getoond tijdens Kopenhagen Fashion Week, die internationaal bekendstaat om de duurzame programmering. Die collectie hebben we gemaakt van deadstock van grote modehuizen; de samples of overproducties die ze vernietigd willen hebben. Vervolgens mochten we ook de Amsterdam Fashion Week mogen openen en hebben we hier de volledige collectie getoond met een catwalkshow.

De naam van de collectie, Klavertje Drie , verwijst ernaar dat ik als kind veel Nederlandse zomers doorbracht met zoeken naar een klavertje vier, en altijd uitkwam bij een klavertje drie. Het verwijst naar bewonderen wat je hebt, werken met wat je vindt en dit zien als een zilveren randje.”

De laatste collectie van Tess op de Amsterdam Fashion Week. Foto Fashion United