Wethouder Alexander Scholtes bezoekt mantelzorgende studenten

Student Leyla: 'Ik krijg vaak complimenten hoe zelfstandig ik ben. Ja, dat klopt, maar het gaat wel ten koste van mijzelf en mijn studie.’

26 sep 2024 11:00 | Studentenzaken

Woensdag 26 september was wethouder Alexander Scholtes (D66) voor een werkbezoek op de Hogeschool van Amsterdam. Hij kwam in het bijzonder om van gedachten te wisselen met studerende mantelzorgers; om te horen over hun ervaringen en wat zij nodig hebben om zorgtaken en onderwijs goed te kunnen combineren. Daarnaast gaf Studentenzaken een inkijk in de ondersteuning aan studenten die mantelzorger zijn, en werden inzichten vanuit onderzoek naar de behoeften van mantelzorgende studenten gepresenteerd. Ook de landelijke ontwikkelingen omtrent jonge mantelzorgers kwamen aan bod vanuit de Strategische Alliantie Jonge Mantelzorg.

Eén op de vier jongeren in Nederland is jonge mantelzorger. Studeren en zorgen tegelijk kan lastig zijn. Op onderwijsinstellingen, zoals hogescholen, is er daarom steeds meer aandacht voor studenten die ook zorgtaken hebben voor een naaste, zoals een van hun ouders of een broer of zus. In de Tweede Kamer werd dit jaar een motie aangenomen om heldere regelingen te maken voor studenten die ook mantelzorger zijn. En ook in het actieplan Mantelzorgondersteuning van de gemeente Amsterdam is opgenomen dat jonge mantelzorgers intensievere ondersteuning nodig hebben om de negatieve impact op hun mentale welzijn, sociale ontwikkeling en schoolloopbaan te verminderen.

‘In die begintijd heb ik me heel erg een buitenbeentje gevoeld. Ik dacht dat ik de enige was met deze problemen.’

Leyla, studente Pedagogiek

Community voor studerende mantelzorgers

De aandacht voor de studerende mantelzorger is er ook op de HvA. In het voorjaar is een intranetpagina ingericht over ‘Studeren met zorgtaken’, een centrale plek met alle info voor studenten met zorgtaken. Al eerder werd een community gestart waarin mantelzorgende HvA-studenten via een WhatsApp-groep en live met elkaar in contact komen en ervaringen uitwisselen. De beide initiatieven worden ondersteund vanuit Studentenzaken. Deze initiatieven, en een eerder gesprek tussen Alexander Scholtes en jonge mantelzorgers, vormden de aanleiding voor het bezoek van de Amsterdamse wethouder.

Topsportregeling voor mantelzorgende student

Tijdens het werkbezoek werd wethouder Scholtes verwelkomd door lector Langdurige Zorg en Ondersteuning (LZO) Rick Kwekkeboom. Michael Buynsters, coördinator Strategische Alliantie Jonge Mantelzorg én zelf ook een jonge mantelzorger geweest, presenteerde een update over de landelijke ontwikkelingen omtrent jonge mantelzorgers. Hij gaf een inkijkje in de beleidstaal waarin afkortingen de verschillende groepen jonge mantelzorgers beschrijven (van ouders met psychische problemen, tot ernstig zieke ouders, broers en zussen). Op het oog nietszeggende afkortingen, maar er gaan hele werelden achter schuil.

Yvette Wittenberg, docent/onderzoeker Social Work/LZO, nam de aanwezigen mee in een reeks onderzoeken die vanuit (onder andere) de HvA naar dit onderwerp zijn en nu ook nog worden verricht. En Rosa van der Zwet van Studentenzaken vertelde over de stappen die binnen de HvA worden gezet om studenten met zorgtaken beter te ondersteunen, zoals de uitbreiding van de topsportregeling naar mantelzorgers. Vanwege de betrokkenheid van Markant, centrum voor mantelzorg, bij de totstandkoming van deze regeling was ook Tessa Rademaker bij het bezoek aanwezig.

‘Ik hoop dat mijn ervaring van dienst kan zijn voor de generatie studenten na ons. Dit gesprek was voor mij heel waardevol.’

Julian, mantelzorgende student

Wethouder Alexander Scholtes in gesprek met mantelzorgende studenten.

Eenzaamheid en schaamte

Tot slot ging de wethouder in gesprek met studenten van de HvA-community studerende mantelzorgers. Aylin voelde zich als kind heel eenzaam omdat zij er grotendeels alleen voor stond in de verzorging van haar zus met een verstandelijke beperking en psychoses. Een training die haar heeft geholpen om beter met de situatie om te gaan, kon ze maar met grote moeite volgen: ‘De ene keer belde een verpleegkundige, een andere keer moest mijn moeder plotseling worden geopereerd.’ Toch heeft ze onlangs ondanks alle extra zorgen de opleiding Social Work afgerond: ‘Tijdens het schrijven van mijn scriptie had ik regelmatig een huilende zus aan de telefoon die weer een crisis had.’

Leyla studeert Pedagogiek. In haar derde studiejaar werd haar vader gediagnostiseerd met ALS, een progressieve spierziekte. Zij zorgt voor hem en ook ’s nachts is ze voor hem beschikbaar. ‘Ik mis daardoor veel colleges en ben vaak te moe om opdrachten te maken. In die begintijd heb ik me heel erg een buitenbeentje gevoeld. Ik dacht dat ik de enige was met deze problemen.’

Julian vertelt over de zorg voor zijn moeder, hoeveel tijd hij kwijt is aan het huishouden en dat hij continu moe is, en daardoor studievertraging heeft opgelopen. ‘Ik hoop dat mijn ervaring van dienst kan zijn voor de generatie studenten na ons. Dit gesprek was voor mij heel waardevol.’ Ook Leyla en Aylin hopen dat hun openheid andere mantelzorgende studenten helpt, en de HvA om nog betere ondersteuning te geven.

Jonge mantelzorgers zorgen vaak met liefde voor een naaste, maar het combineren van die zorg met een studie is voor sommigen lastig. Dat Alexander Scholtes zich hier als Amsterdamse wethouder hard voor maakt is waardevol. En dat de HvA steeds meer rekening houdt met deze studenten is een positieve ontwikkeling. Want juist mensen die zich met hart en ziel voor een ander inzetten, hebben het nodig dat er iemand is die zich met hart en ziel voor hen inzet.

De namen van de studenten in het artikel zijn gefingeerd.