Collegevoorzitter Jopie Nooren opent hogeschooljaar 2021

Lees het hele verhaal van collegevoorzitter Jopie Nooren:

Het is eindelijk zover. We gaan een studiejaar in waarin we elkaar mogen ontmoeten op de campus. Voor velen betekent dat terug naar de bekende studie- of werkplek. Anderen ontmoeten voor de eerste keer in levende lijve studiegenoten, collega-docenten, onderzoekers en andere collega’s.

Wat hebben we uitgekeken naar dit moment. En wat zal het ook weer wennen zijn. We hebben nog steeds een paar regels waar we ons goed aan moeten houden om besmettingen met het coronavirus te voorkomen. Het is belangrijk dat we alert blijven en met elkaar zorgen dat we de ruimte die we hebben gekregen, op een goede manier benutten. Het is niet meer dan logisch dat daarbij het onderwijs en onderzoek voorrang krijgen wat betreft het gebruik van de campus. We gaan uiteraard wel de lessen die we geleerd hebben benutten. Dat houdt een combinatie van off- en online studeren en werken in, ook wel blended leren en werken genoemd.

Ik ben nu ongeveer een half jaar werkzaam voor onze mooie hogeschool. Een sprankelende organisatie met inspirerende en gemotiveerde mensen. Ik wil graag een aantal observaties met jullie delen. Maar laat ik eerst eens inzoomen op wat ons komend studiejaar te wachten staat en waar we wat mij betreft veel aandacht voor moeten hebben.

Oprechte aandacht voor elkaar

Achter ons ligt een periode die buitengewoon veel van ieder van ons heeft gevraagd, zowel privé als bij de HvA. Terugblikkend is het zo knap wat er voor elkaar is gebokst om het onderwijs, het onderzoek en alles wat ervoor nodig is om dat mogelijk te maken door te laten gaan. Als college van bestuur danken we iedereen voor de inzet en flexibiliteit.

We zijn trots op de veerkracht van alle studenten die ondanks het missen van de lessen op de campus en het directe contact met medestudenten, de aanpassingen in het praktijkonderwijs, de stages en tijdens het afstuderen toch veelal succesvol gestudeerd hebben. Over het algemeen is de studievertraging namelijk beperkt gebleven. Dit was alleen mogelijk door de enorme inzet van al onze collega’s. Mensen die zorgen dat de roosters kloppen. Collega’s die keer op keer de gebouwen inrichten zodat we veilig en goed ondersteund kunnen werken en studeren. Onderwijsteams die in een mum van tijd de slag van fysiek naar digitaal onderwijs hebben gemaakt en andersom.

De komende maanden gaan we vol goede moed samen dit studiejaar vormgeven. Ik realiseer me goed dat we allemaal moeten wennen aan de nieuwe situatie. Het is cruciaal dat we dat met oprechte aandacht voor elkaar doen. Voor onze studenten, maar ook als collega’s onderling. Zijn er achterstanden die moeten worden ingelopen? Wie heeft extra begeleiding en ondersteuning nodig? Hoe zorgen we voor een gezonde werkbalans? Wat krijgt prioriteit en welke werkzaamheden kunnen nog best even wachten? Ik roep iedereen op om tijd te nemen om in gesprek te gaan met elkaar: opleidingsmanagers en studiebegeleiders met onze studenten én collega’s onderling in de verschillende teams waarin je werkt. Durf als team prioriteiten te stellen en keuzes te maken in wat je wel of niet gaat doen. Gebruik de financiële ruimte die we vanuit het Nationaal programma onderwijs beschikbaar hebben om te versterken waar het kan en om bij te dragen aan het welzijn en welbevinden van studenten. Daar worden we allemaal blij van.

De HvA middenin de samenleving

Afgelopen zomer genoten veel collega’s van een welverdiende vakantie om uit te rusten en bij te tanken. Het gaf mij ruimte om alle observaties en geluiden uit de gesprekken die ik in het afgelopen half jaar ter kennismaking heb gevoerd, nog eens rustig langs te laten lopen. Wat opvalt als ik naar de HvA kijk is de bevlogenheid, het enthousiasme en de betrokkenheid van studenten en collega’s. Als HvA-community hebben we een enorme verscheidenheid aan mensen, talenten, achtergronden en ideeën over hoe de wereld beter kan worden. Dat is uitdagend en inspirerend. Door onze krachten te bundelen kunnen we meer bereiken daar ben ik van overtuigd. Het is een uitdaging voor ieder in onze organisatie om zaken zo te organiseren dat we maximaal gebruik kunnen maken van wat elders binnen de HvA ontwikkeld is. Netwerkvorming en kennisdeling zijn daarvoor cruciaal. Zo kunnen we samen een substantiële bijdrage leveren aan de vraagstukken die spelen in de maatschappij en specifiek in de Metropoolregio Amsterdam.

In de zomerperiode kwam het wereldnieuws onverminderd met volle kracht op ons af. Er waren zorgelijke en soms heftige berichten. Of het nu ging om de klimaatontwikkeling, ervaren veiligheid of de ontwikkelingen in Afghanistan. Duidelijk is dat stilstand achteruitgang is en dat wij ieder voor zich én samen, aan zet zijn om mee richting te geven aan de maatschappij. De gebeurtenissen maken mij ook duidelijk hoe belangrijk de keuzes die we maken als HvA zijn om te zorgen dat we studenten zo opleiden dat zij zich competent voelen om als professionals bij te dragen aan het oplossen van de vragen van nu en in de toekomst; voor de stad, voor de wereld en bovenal voor het welzijn alle mensen in onze samenleving.

Ik besefte ook hoe mooi het is dat we als HvA midden in de samenleving staan. Ik licht er een paar punten uit. Het klimaatpanel van de Verenigde Naties bracht een alarmerend rapport uit over de opwarming van de aarde. Onze lector Reint-Jan Renes legde in verschillende media uit dat we voor de oplossing van klimaatproblemen niet alleen naar de overheid moeten kijken maar dat we zelf nu stappen moeten zetten en dat er een gedragsverandering van ons allemaal nodig is. Het initiatief van een aantal lectoren om ons pensioenfonds ABP aan te zetten tot fossielvrij beleggen sluit hier naadloos bij aan en steunen wij als college van bestuur van harte.

Ook op het vlak van gezondheid speelt er veel. De coronapandemie heeft afgelopen anderhalf jaar natuurlijk veel aandacht gevraagd. Wederom is pijnlijk duidelijk geworden dat mensen met een goede gezondheid minder kans hebben om ziek te worden. Met meer zorg komen we er niet. Al veel langer speelt juist ook de uitdaging om te werken aan een vitale samenleving. Waarin mensen gezond eten, voldoende bewegen en minder stress ervaren. Ook in dit thema pakken we als kennisinstelling onze rol. In Nieuw West zetten we ons vanuit het Centre of Expertise Urban Vitality in om, samen met de bewoners, te zorgen dat dit de gezondste wijk van Amsterdam wordt. Ik ben er van overtuigd dat de innige samenwerking met de mensen in deze wijk, de gemeente onze studenten, docenten en onderzoekers ook hier de sleutel tot succes zal zijn.

Cruciaal is dat je je veilig voelt. Dat is helaas niet altijd vanzelfsprekend. Nog maar twee weken geleden was er een brand in een studentenflat in Bos en Lommer. Vermoedelijk aangestoken en met sterke aanwijzingen dat dit gericht was op LHBTI-uitingen. Allereerst afschuwelijk voor de studenten die daar wonen. Maar je zag ook dat de onrust en schok onmiddellijk breder werd ervaren. Er was direct reactie vanuit de Amsterdamse gemeenschap, die afgelopen week een demonstratie organiseerde tegen LHTBI-geweld. Als HvA staan we voor een gemeenschap waarin iedereen kan zijn wie hij/zij/them is of zijn en waar iedereen zich veilig voelt om daarvoor uit te komen. Dat vinden we niet alleen belangrijk voor hoe we met elkaar omgaan binnen de HvA, we willen ook bijdragen aan een inclusieve samenleving, om te beginnen in de Amsterdamse metropool regio.

Bijdragen aan een inclusieve samenleving betekent voor de HvA ook zorgen dat iedere student op zijn, haar of diens manier een weg vindt naar de arbeidsmarkt. Er zijn de oplopende tekorten op de arbeidsmarkt. Deskundigen houden er rekening mee dat die tekorten hier en daar structureel van aard zijn. Daar tegenover staan mensen die werkeloos zijn en moeilijk aan het werk kunnen komen. Meer dan ooit is om- en bijscholing van mensen nodig om aan te werk te komen en te blijven. We noemen dat Leven lang ontwikkelen. Of je nou jong en iets ouder bent, net vanaf de middelbare school of al werk- en levenservaring hebt; we willen er voor iedereen zijn. Wij zien het flexibiliseren van ons onderwijs als belangrijke sleutel om daaraan bij te dragen. Deze flexibilisering sluit ook aan bij de wensen van jonge studenten die tijdens hun studie eigen keuzes willen maken. Het is echt een inspirerende uitdaging om over de opleidingen heen deze flexibilisering met uiteraard de studenten als partner, samen vorm te geven. We hebben de eerste stappen gezet. Als college van bestuur verwachten we dat we dit onderwerp met meer kracht op zullen moeten pakken met uitdrukkelijke aandacht voor de voorwaarden om het begrijpelijk en werkbaar te houden voor onze studenten en docenten.

Het is onvermijdelijk dat we informatie delen via de digitale snelweg, maar ook risicovol. Meerdere organisaties hadden te maken met een cybercriminaliteit. De websites van de GGD’s lagen een paar keer plat. Wijzelf kregen ook een cyberaanval, die we overigens zeer succesvol hebben afgeslagen. We moeten erop kunnen rekenen dat gegevens die we delen niet op straat terecht komen. Onze Professor of Practice Marleen Stikker denkt met ons en de Amsterdamse metropoolregio mee hoe we minder afhankelijk kunnen worden van organisaties als Microsoft en Google. Dat is een goede zaak.

Zomaar een aantal onderwerpen uit het nieuws van de afgelopen weken die we allemaal hebben zien langskomen. En toen keek ik naar ons instellingsplan, dat natuurlijk prominent op mijn bureau ligt. De hogeschool in 3D: Duurzaam, Divers en inclusief en Digitaal voor de toekomst. En ik voelde trots. En een enorme motivatie. Een plan dat écht aansluit bij wat de wereld, en dichterbij huis de Amsterdamse metropoolregio, verder gaat brengen. Dat aansluit op de thema’s die nu urgent zijn en om een oplossing vragen. We zeggen hiermee als hogeschool dat we echt willen bijdragen aan een toekomstgerichte, leefbare samenleving. Zowel via ons onderwijs als in ons prakijkonderzoek en altijd samen met de beroepspraktijk. Zo dragen wij bij aan een samenleving waarin iedereen meetelt en mee kan doen. We kiezen ervoor om studenten op te leiden en te begeleiden om in de belangrijke thema’s die mondiaal spelen, hun eigen weg te vinden zodat ze daar met hun talenten en als beroepsprofessional een bijdrage aan kunnen leveren.

Krachten bundelen

Terug naar maart, toen ik begon bij de HvA. Dat deed ik, net als wij allemaal op dat moment, grotendeels vanuit huis. Kennismaken ging online en zo heel af en toe fysiek op anderhalve meter afstand. Een vreemde start. Zeker voor mij. Ik ben een mensen-mens en word geïnspireerd door mensen om me heen. Ik wil weten wat mensen drijft, wat hen bezighoudt en waar ze mee worstelen en vooral wat we samen kunnen doen om bij te dragen aan het succes van ons onderwijs, praktijkonderzoek en onze impact op de samenleving. Zulke gesprekken gaan nu eenmaal het beste als je elkaar echt in de ogen kijkt.

In mijn kennismakingsgesprekken kwam vaak het belang van oprechte individuele aandacht terug. Voor onze studenten en voor elkaar. Studenten geven duidelijk aan hoe belangrijk persoonlijk contact en studiebegeleiding is tijdens hun studie. Dat veel van hen dat gemist hebben in de Coronatijd. Het is topprioriteit om komende tijd hier met volle kracht in te investeren.

Collega’s willen gehoord en gezien worden in hun struggles, met bijvoorbeeld de juiste balans tussen al het werk dat ze graag willen doen aan de ene kant en hun eigen wel en wee aan de andere kant. Persoonlijk contact is daarom een belangrijk punt op onze bestuurlijke agenda. Ik wil dat we het gesprek aangaan om te zien hoe we studenten zoveel mogelijk persoonlijk kunnen begeleiden en hoe we ervoor zorgen dat we in de teams samen kijken naar wat er kan en nodig is om balans in het werk te hebben. Daarbij wil ik voorstellen dat we allemaal het initiatief nemen en aan elkaar vragen wat de ander nodig heeft om zich prettig en veilig te voelen.

Een volgend onderwerp dat ik belangrijk vind komend studiejaar, is het daadwerkelijk werk maken van ‘student als partner’ zoals we dat noemen in ons instellingsplan. Onze studenten weten niet alleen waar ze behoefte aan hebben, maar hebben ook hele goede ideeën over wat daarvoor nodig is en hoe we de HvA en de samenleving nog beter kunnen maken. Dat is geweldig. Die nauwe betrokkenheid van studenten bij alles wat we doen gaan we versterken, in het onderwijs, in het praktijkonderzoek en als we als HvA naar buiten treden moet dat vanzelfsprekend zijn. Het realiseren van krachtiger opleidingscommissies en medezeggenschapsorganen is een belangrijke bouwsteen.

En tot slot geloof ik heel erg in de kracht van ‘samen’. Ik zie enorme bevlogenheid en initiatiefrijkheid en kwaliteiten. Dat is de kracht van de HvA. Maar het lukt ons niet altijd om elkaar te vinden en elkaar te versterken. En daarmee laten we kansen liggen en lekt er energie weg. Ik ga me inzetten om te faciliteren dat we elkaar makkelijker kunnen vinden, zodat we elkaar kunnen inspireren met ideeën, oplossingen en werkplezier. Ondersteunen van netwerken dwars door de organisatie en een levendig intranet vormgeven zijn prioriteiten.

Ik hoop in dit studiejaar veel studenten en collega’s te ontmoeten. Daar zie ik naar uit. Mocht je willen delen waar je trots op bent en ideeën hebben hoe zaken beter kunnen: ik hoor het graag! Laten we er samen wat moois van maken.

Jopie Nooren

Voorzitter college van bestuur HvA