Inzameling verpakkingsafval in de binnenstad

Stadslogistiek is een thema dat steeds meer aandacht krijgt. Ook de circulaire economie mag zich op een toenemende aandacht verheugen. In dit artikel komen beide thema’s samen. Onderzocht wordt of afvalstromen vanuit de winkeliers in de binnenstad door een stadslogistiek bedrijf kunnen worden opgehaald. Het KennisDC Logistiek Gelderland, dat onderzoek naar stadslogistiek en retourstromen in Zutphen verricht, werkt hierbij samen met het KennisDC Logistiek Amsterdam, dat onderzoek naar afvallogistiek in Amsterdam verricht.

De literatuurstudie toont het volgende aan:
- Circulaire economie en overheidsbeleid vragen om afvalscheiding aan de bron. Hierdoor wordt de inzameling steeds fijnmaziger, hetgeen tot meer voertuigbewegingen leidt.
- Het huidige inzamelingsproces, waarbij bedrijven zelf afvalinzamelaars moeten inschakelen, leidt tot veel verschillende inzamelaars die elk met hun eigen voertuig door dezelfde straat rijden. Dit leidt tot meer voertuigbewegingen.
- Door afvalinzameling en belevering te combineren, kunnen naar alle waarschijnlijkheid voertuigbewegingen worden voorkomen.

Om te achterhalen hoe retailers de afvalinzameling hebben georganiseerd en ervaren, hebben studenten retailers in de binnenstad van Zutphen en Arnhem bevraagd door middel van een enquête. In Zutphen hebben 33 retailers de enquête ingevuld en in Arnhem 76. De enquête laat zien dat retailers een aantal problemen ervaren waar een stadslogistiek bedrijf met zijn dienstverlening op in zou kunnen spelen:
- Verpakkingsafval (papier, karton en plastic, samen 99% van hun totale afval) staat retailers in de weg.
- Retailers beslissen zelf hoe ze van dit afval afkomen en brengen het nu geregeld zelf weg. Dit leidt tot extra vervoersbewegingen omdat dit plaatsvindt naast de activiteiten van de reguliere afvalinzamelaars.
- Kleine winkels hebben in vergelijking met grote winkels relatief veel papier- en kartonafval en weinig ruimte om dat te bewaren.

De wil en de beslissingsbevoegdheid om naar een slimme manier van afvallogistiek te gaan lijkt op basis van de enquêteresultaten aanwezig: De retailers ervaren direct zelf de problemen van hun eigen afval en beslissen zelf hoe dit verwijderd wordt. Ook een andere belangrijke stakeholder staat hiervoor open: het afvalverwijderingsbedrijf is primair geïnteresseerd in het afval en niet in het transport ervan. Kortom, anders dan bij heenzendingen van een stadslogistiek bedrijf, liggen de belangen van alle stakeholders meer in elkaars verlengde. Stadslogistiek zou hierop in kunnen springen door het verpakkingsafval van retailers op te halen. Wellicht zorgt dit ook voor een springplank om hun dienstverlening op het gebied van heenzendingen te verkopen. Aangezien het afval voor 99% uit papier, karton en plastic bestaat, kan hierop gefocust worden en spelen hygiënebezwaren geen rol. 314 Naast het stadslogistieke bedrijf, zouden ook transporteurs die de winkels bevoorraden van deze kans op retourlading in de vorm van verpakkingsafval gebruik kunnen maken. Zij geven aan dit tegen een vergoeding graag te doen. Een slag om de arm is echter noodzakelijk: sommige retailers geven in de enquête namelijk aan meer m3 afval dan heenzendingen te hebben. Kennelijk kunnen zij de hoeveelheden niet juist inschatten. Nader onderzoek is daarom nodig om tot een betrouwbaarder beeld te komen.