Welzijn verbeteren met woningbouw (Building for well-being)

Hoe creëer je met neuroarchitectuur een aantrekkelijke woonomgeving in een dichtbevolkte stad?

Project

Hoe kunnen we met de aanpak van de woningbouwopgave ook het welzijn ofwel de ‘well-being’ van stedelingen versterken? Dat heeft de Hogeschool van Amsterdam (HvA) onderzocht in Building voor well-being, een consortium met 18 (praktijk)partners. Het onderzoek levert inzichten op waarmee de bouwwereld tot evidence-based ontwerpoplossingen kan komen voor het creëren van een aantrekkelijke woonomgeving in de snel verdichtende stad.

Kijk voor meer informatie op www.building4wellbeing.com

Oog voor welzijn

De woningnood in Nederland, en vooral in de Randstad, is hoog. ‘Tegelijkertijd worden er steeds meer eisen gesteld aan nieuwbouwplannen. Denk bijvoorbeeld aan de integratie van installaties voor duurzame warmte, het gebruik van circulaire materialen, en het plaatsen van oplaadpunten voor elektrische voertuigen,’ zegt Frank Suurenbroek, lector Bouwtransformatie bij de HvA. ‘De kunst is om bij dit alles oog te houden voor het welbevinden van mensen.’

Beleving van de stedelijke omgeving

Bij de ontwikkeling van nieuwe wijken wordt al rekening gehouden met hoe mensen hun omgeving beleven. Maar dit gebeurt vooralsnog met weinig evidence-based kennis. Building for well-being bracht daar verandering in. Het consortium heeft onderzocht hoe mensen de stedelijke omgeving beleven, wat voor effect dit op hen heeft en hoe je hier in het ontwerptraject rekening mee kunt houden.

Technologisch onderzoek

De metingen zijn gedaan voor drie soorten gebruikers: bewoners, passanten en bezoekers. Dit gebeurde met geavanceerde biometrische technologie, zoals eye-trackers die registreren waar mensen naar kijken, en hoe lang. Dat vond plaats in een laboratoriumsituatie met een beeldscherm waarop verschillende stedelijke situaties geprojecteerd werden, buiten met een mobiele eye-tracker, en in een virtual reality-omgeving gecreëerd op basis van ontwerpplannen van architecten in het consortium.

Nanda Piersma, lector Responsible IT bij de HvA, onderzocht met haar team hoe artificial intelligence (AI) ingezet kan worden om de streetview-beelden te scannen op patronen van ontwerpoplossingen. Doel was de karakteristieken voor well-being in straatruimtes te ontsluiten voor ontwerpers.

Partners

Building for well-being telde 18 projectpartners: behalve de HvA zijn dit ontwerpbureaus gespecialiseerd in architectuur, stedenbouw en landschapsinrichting en brancheorganisaties. Daarnaast was er een reflectiegroep bestaande uit ruimtelijk opdrachtgevers en vooraanstaande academici die mondiaal bezig zijn met neuroarchitectuur. Naast het lectoraat Bouwtransformatie was ook het lectoraat Responsible IT nauw bij het project betrokken.

Eerder project: Sensing Streetscapes (2019-2021)

Building for Well-being bouwde voor op het eerdere project Sensing Streetscapes . Hierin werd de toepassing van nieuwe technologieën als artificial intelligence en eye-tracking bij het ontwerp van gebouwen en stedelijke gebieden al exploratief en succesvol verkend.

Lectoraat Bouwtransformatie

Telkens als we bouwen scheppen we voor decennialang de identiteit, veerkracht en koers van een plek, omgeving, gebied en stad. Vanuit dit perspectief verricht het lectoraat Bouwtransformatie van de Hogeschool van Amsterdam praktijkgericht onderzoek naar stedelijke herontwikkeling, verdichting en de publieke ruimte. De nadruk ligt hierbij op leefbaarheid en grote maatschappelijke transities.