Mkb-advies over gestapeld financieren
Hoe de mkb-adviseur de financieringspuzzel maakt
ProjectHoe kan de financieel adviseur de vele verschillende financieringsvormen, met behulp van een overzichtelijk stappenplan, combineren en tot een optimale passende financieringsaanvraag komen?
Onderzoek
15 bedrijven, 2 beroepsorganisaties en 2 hogescholen gaan samen onderzoek doen naar de mogelijkheden voor gestapeld financieren in het mkb. Hoe kunnen mkb-adviseurs hun mkb-klanten hierover beter adviseren? De initiatiefnemers Hogeschool van Amsterdam , Hogeschool Utrecht en CrowdfundingHub gaan de komende 2 jaar met financieel adviseurs en aanbieders van (alternatieve) financiering dit onderzoek uitvoeren.
Stappenplan voor de financieel adviseur
Het hoofddoel van dit project is de oplevering van een stappenplan, waarmee de financieel adviseur makkelijker de juiste combinaties van financiering kan gebruiken om aan de financieringsvraag van mkb’ers te voldoen.
Hoe kan de financieel adviseur de vele verschillende financieringsvormen, met behulp van een overzichtelijk stappenplan, combineren en tot een optimale passende financieringsaanvraag komen?
Gestapeld financieren
Geld lenen is voor het mkb moeilijker geworden, omdat banken vaker financieringsaanvragen afwijzen. Daardoor ontstaan alternatieve financieringsvormen zoals crowdfunding, online werkkapitaal, factoring en leasing. Dit leidt tot combinaties van financieringsvormen, ook wel ‘gestapeld financieren’ genoemd. Het mkb en hun adviseurs hebben veel ervaring met bankleningen, maar niet met deze combinatie van nieuwe financieringsvormen.
Het kost nu veel tijd en geld om verschillende types financieringen tegelijkertijd aan te vragen. Ook ontbreekt het adviseurs aan inzicht in het woud van (alternatieve) financieringen, waarbij er regelmatig nieuwe aanbieders bijkomen en de eisen periodiek gewijzigd worden. Ten slotte is het volstrekt onduidelijk of een adviseur een onafhankelijk advies uitbrengt. Ondernemers kunnen niet goed beoordelen of de adviseur daadwerkelijk aan hun kant staat of dat hij geleid wordt door eigen financiële afwegingen.
Het project wordt geleid door de lectoren dr. Frank Jan de Graaf (+FinanceLab van de HvA), dr. Lex van Teeffelen (lector Financieel-Economische Advisering HU) en Ronald Kleverlaan (expert Alternatieve Financiering).
Optimalisering financieel advies aan mkb-ondernemers
Mei 2019
In deze roadmap wordt twee jaar onderzoek samengevat en wordt een gevalideerd stappenplan beschreven om tot combinaties van financieringen te komen. De startvraag was: hoe kunnen financieel mkb-adviseurs hun klanten beter adviseren bij (gestapelde) financieringen?
https://www.researchgate.net/publication/333420661_Roadmap_voor_de_financieel_mkb-adviseur
April 2019
In het kader van het onderzoeksproject is een eerder opgesteld stappenplan voor gestapeld financieren in de praktijk getest. Tien onafhankelijke financieel adviseurs hebben stap voor stap aangegeven hoe hun zij tot hun laatste financieringsvoorstellen zijn gekomen. Er heeft kruisvalidatie plaats gevonden met een set van zeventien andere interviews over de werkwijze van financieel adviseurs. Het testen heeft geleid tot vier belangrijke aanscherpingen om tot bewustere keuzes te komen bij financieringsaanvragen.
Hoe de mkb-adviseur de financieringspuzzel maakt
Oktober 2018
Goede financiering is cruciaal voor een goede economische ontwikkeling van mkb-bedrijven. Dit rapport laat op basis van negentien interviews zien hoe onafhankelijke financieel mkb-adviseurs tot hun keuzes komen. De interviews zijn afgenomen op basis van een strikt interviewprotocol. Bij de analyse van de resultaten is gekeken naar de thema’s: financieringsdoel, financiers en financieringsvormen, financieringsrisico en het proces.
https://www.researchgate.net/publication/328333598_Hoe_de_mkb-adviseur_de_financieringspuzzel_maakt
Fintech verandert de positie van de mkb-adviseur
Oktober 2018 Economische Statistische Berichten
Door fintech verandert de financieringsmarkt voor het mkb. Er zijn nu veel niet-bancaire aanbieders tot de markt toegetreden en financieringsvormen kunnen makkelijker worden gecombineerd. Zo ontstaan er nieuwe kansen voor ondernemers en hun adviseurs. Zal ook de financieel adviseur daardoor in de nabije toekomst belangrijker worden?
https://www.researchgate.net/publication/327273605_Fintech_verandert_de_positie_van_de_mkb-adviseur
Kennis en keuzes van financieel adviseurs: Een eerste verkenning
Maart 2018
De rol van advies in mkb-financiering is cruciaal, omdat twee van de drie ondernemers gebruik maakt van extern financieel advies (Van der Veen, Van Teeffelen, Ibrahimovic en Lentz, 2015). Hoe goed zijn adviseurs op de hoogte van nieuwe financieringsvormen en het combineren daarvan? Vier typen financieel adviseurs zijn met elkaar vergeleken: bankiers, accountants, MKB Kredietcoaches en onafhankelijke financieringsadviseurs. Elk van de vier steekproeven betreft adviseurs die relatieve voorlopers zijn in hun beroepsgroep bij mkb-financiering. Het onderzoek is onder een beperkte groep van 166 respondenten uitgevoerd. De uitkomsten bieden een eerste indruk, gezien de kleine omvang en selecte steekproeftrekking. Bankiers lijken meer bekend met financieringsvormen die zij zelf verstrekken. Meer dan andere adviseurs gaat hun voorkeur uit naar bancaire financieringsvormen. Verder lijken accountants minder kennis te hebben van een aantal financieringsvormen dan de andere adviseurs. Het betreft hier onder meer de verschillende vormen van risicokapitaal, crowdfunding en factoring. Ook weten accountants minder af van gestapeld financieren en wijken af in hun financieringskeuzes voor werkkapitaal en productontwikkeling. Dat MKB Kredietcoaches – zelf ook accountants – in kennis, advies en keuzes van financiering meer overeenkomen met bankiers en zelfstandig financieel adviseurs, houdt vermoedelijk verband met de specifieke financieringsopleiding die zij hebben gevolgd.
Geschillenloket nodig om door bank benadeelde mkb’ers te helpen
November 2017
Er moet een onafhankelijk geschillenloket komen waar kleine ondernemers, waaronder zzp’ers, terecht kunnen met klachten over hun bank. Dat stelt Frank Jan de Graaf, lector Corporate Governance and Leadership aan Hogeschool van Amsterdam (HvA), in het onderzoeksrapport Mkb-bedrijven en banken, dat deze week is gepubliceerd. Dit is het eerste onafhankelijke onderzoek over de problemen waarop mkb’ers stuiten bij banken rond de financiering.
MKB-financiering: “Wees zuinig op je tafelzilver”
Utrecht Business Nr 5 – 2017
Vroeger was het simpel. Had een mkb-bedrijf financiering nodig dan klopte het aan bij de huisbank. Hoe anders is het nu. Op dit moment zijn er meer dan veertig verschillende financieringsvormen en zeker 150 aanbieders. Om hieruit de beste mix samen te stellen, is een hele klus. Niet alleen bedrijven, ook adviseurs hebben moeite om hun weg te vinden in het huidige financieringslandschap.
Naar mkb-advies over gestapeld financieren
December 2016 Management Control & Accounting
De financieel adviseur van het mkb – of hij nu controller of accountant is – tast momenteel in het duister wat betreft gestapeld financieren voor het mkb. De financieel adviseur zoekt kennis over het combineren van financieringsmogelijkheden en een methode om voor zijn mkb-klanten financieringen te arrangeren. In dit artikel stellen de auteurs een stappenplan voor dat de kennishiaten en gedragscomplicaties op kan lossen en de beoogde stappen die de adviseur hiertoe moet nemen.
https://www.nbavrc.nl/MCA/2016-12/Naar-mkb-advies-over-gestapeld-financieren-/
Hoe de mkb-adviseur de financieringspuzzel maakt
Ondanks een keur aan nieuwe financieringsvormen en aanbieders, overheerst de logica van een banklening in financieel advies aan MKB-ondernemingen, zo blijkt uit ons rapport ‘ Hoe mkb-adviseurs de financieringspuzzel maken.
Goede financiering is cruciaal voor een goede economische ontwikkeling van mkb- bedrijven. Op basis van gestandaardiseerde interviews laat ons rapport laat zien hoe onafhankelijke financieel mkb-adviseurs tot hun keuzes komen. De 19 interviews zijn afgenomen op basis van een strikt interviewprotocol. Bij de analyse van de resultaten is gekeken naar de thema’s: financieringsdoel, financiers en financieringsvormen, financieringsrisico en het proces.
Bij het financieringsdoel zijn beperkte tijd en snelheid een gegeven. Werkkapitaal en korte termijn financiering worden het meest aangevraagd. Daarna volgt groeifinanciering. Herfinanciering wordt nauwelijks genoemd.
Bij het thema financiers en financieringsvormen is de bank de dominante partij. De banken hebben een voorkeurspositie bij adviseurs. Dit komt door het tarief en het netwerk en de kennis van de adviseurs. Crowdfunding, factoring en leasing worden daarnaast ook vaak genoemd. Factoring en leasing worden daadwerkelijk ook veel ingezet, maar crowdfunding veel minder omdat er grote verschillen van inzicht over zijn. Ook wordt duidelijk in ons onderzoek dat de meeste adviseurs maar een klein palet van financieringsvormen toepassen. Met name kennis en ervaring over subsidies ontbreekt. Gestapeld financieren vindt men over het algemeen passend voor grotere financieringen van 500K en meer.
Bij het thema ‘risico’ wordt de ondernemer zelf het meest genoemd. De ondernemer en de kwaliteit van de informatie zijn belangrijke risicofactoren voor het wel of niet slagen van de financieringsaanvragen. Daarnaast speelt levensfase van de onderneming een belangrijke rol. Starters zijn meestal moeilijk bancair te financieren.
Bij het proces van de financieringsaanvraag lijkt het netwerk van de adviseur dominant. Nieuwe aanbieders en nieuwe technologie (fintech) lijken hier weinig verandering in te brengen. Het tijdsaspect speelt hierbij een belangrijke rol. De financieel adviseur moet in een beperkte tijd tot een goede afweging komen. Dit kan een optimale financieringskeus belemmeren, omdat maar een aantal opties kan worden overwogen. Daarnaast blijkt dat bij de mkb-adviseur niet de optimale financieringsoplossing centraal staat, maar een tevreden klant, die zelf bekend moet zijn met de aangeboden financieringsvorm.
De analyses tonen aan dat optimale financieringsvormen volgens de pecking order theory meestal niet worden gevolgd. Bankfinancieringen zijn zo dominant, dat het vrijmaken van intern kapitaal binnen de onderneming door bijvoorbeeld leasing en factoring veel minder wordt toegepast. Ook familie en vrienden door Rao en Kumar (2015) als eerste stap in de financiering genoemd, wordt door mkb-adviseurs weinig genoemd.
Tot slot lijkt zich een splitsing in de markt te voltrekken van eenmalige, dealgerichte financieringsadviezen met relatief weinig adviesuren en adviseurs die uitgebreider financieel advies geven en een lange termijn relatie met de ondernemer opbouwen.
Economische rationaliteit is afhankelijk van de context waarin mensen zitten. Hier spreekt Nobelprijswinnaar Herbert Simon over ‘satisficing’. Economische actoren streven niet naar de beste rationele oplossing, maar zoeken een oplossing die in ieder geval hunzelf tevredenstelt, eenvoudigweg omdat zij niet in staat zijn alle mogelijkheden te kennen.
Het lijkt erop dat dit proces van satisficing in financieel advies aan mkb-ondernemingen dominant is, eenvoudigweg omdat het heel moeilijk is inzicht te hebben in alle mogelijkheden en die mogelijkheden allemaal integraal af te wegen. De uren zijn beperkt, de klant moet het kennen en de tevredenheid van de klant is belangrijker dan de optimale financiering. Hoe deze afwegingen elkaar beïnvloeden, vraagt om meer onderzoek.
Het rapport is te downloaden op:
Het rapport is te downloadenInitiatiefnemers
De Hogeschool van Amsterdam , Hogeschool Utrecht en CrowdfundingHub zijn de initiatiefnemers van dit onderzoek. Gedurende twee jaar voeren zij met een consortium van financieel adviseurs en aanbieders van (alternatieve) financiering dit onderzoek uit.
Consortium deelnemers
Er is een kerngroep binnen het consortium actief die bestaat uit financieringsspecialisten en financiers. Dit zijn:
Financieringsspecialisten:
- MKB Kredietcoach
- Probaat Accountants
- RS Finance
- Middenduin
- BDO
- Values of Culture and Creativity
- Extendum
- Fundwijzer
- Cultuur+Ondernemen
Financiers:
- Qredits
- de Volksbank
- Collin Crowdfund
- Funding Circle
- Voldaan
- Spotcap
- NLinvesteert
Brancheorganisaties:
- NOAB
- NBA
Daarnaast zijn de universiteiten van Amsterdam en Antwerpen bij het project betrokken.
Brede netwerk
Naast het consortium zijn daarnaast een breder netwerk van partners aangesloten voor het testen van onderzoeksresultaten.
