De zingeving van werk

Elk jaar voert The Work Lab samen met het Centre for Economic Transformation een arbeidsmarktonderzoek uit waarin een belangrijk thema voor de praktijk en de wetenschap centraal staat. Dit jaar staat het thema zingeving van werk centraal.

In Nederland is de laatste jaren een significante daling te zien in het welzijn van werknemers (CBS, 2023) en een daling in het niveau van goed werk (WRR, 2022). Beide trends zijn alarmerend in het kader van duurzaamheid van werk en de maatschappelijke verantwoordelijkheid van werk. Deze trends vormen de aanleiding voor dit onderzoek.

Zingeving van werk zorgt voor intrinsieke motivatie om het werk te doen. Motivatie zorgt dat werknemers met tevredenheid werk afleveren dat voldoet aan de juiste kwaliteitsmaatstaven. Zinvol werk is daarmee een essentieel onderdeel van goed werk. Zinvol werk geeft het gevoel dat het werk bijdraagt aan iets groters, dat het werk aansluit op persoonlijke waarden en interesses, en dat het een positieve impact heeft op de organisatie, anderen en/of de samenleving.

Dit onderzoek is een aanvulling op het maatschappelijke en academische debat over zinvol werk. David Graeber populariseerde zinvol werk met zijn theorie over Bullshit jobs in 2013. Graeber beweert dat steeds meer werknemers hun werk als zinloos ervaren. De overtuiging dat werk zinloos is, schaadt volgens Graeber het welzijn en de motivatie van werknemers. De theorie vond weerklank bij veel werknemers, maar empirisch onderzoek, zoals dat van Soffia et al. (2022) toont hier geen bewijs voor. Wel zijn er sterke aanwijzingen dat werkvervreemding zorgt voor een betekenisloze beleving van werk, hetgeen zou zorgen voor een afname in het welzijn.

Doel van het onderzoek

Doel van het onderzoek is inzicht te krijgen in ihoeverre werknemers in Nederland hun werk als zinvol ervaren en in welke mate zij vervreemding ervaren.
Met een vragenlijst onder panelleden proberen we inzicht te krijgen in verschillende factoren zoals zingeving van werk, mate van zeggenschap, de sociale steun op het werk, waarde die werknemers hechten aan werk en organisatorische betrokkenheid. En hoe verhouden deze factoren zich tot elkaar en hoe beïnvloeden ze elkaar? In het onderzoek besteden we ook aandacht aan verschillen tussen groepen werknemers.

Onderzoeksresultaten

Het eindrapport wordt in februari 2024 verwacht.

Meer weten?