Auteursrechtcontrole op onderwijsmateriaal in Brightspace
30 okt 2023 12:46 | HvA BibliotheekSinds de zomer wordt gecontroleerd of onderwijsmateriaal in Brightspace voldoet aan richtlijnen rondom auteursrecht in het onderwijs. Er wordt zowel gekeken naar externe publicaties, als onderwijsmateriaal dat door HvA-docenten is samengesteld. Bij ruim 25% van de geüploade bestanden worden de regels overschreden.
In Brightspace maken docenten o.a. presentaties, opdrachten, tijdschriftartikelen en boeken beschikbaar voor studenten. De auteursrechtregels zijn van toepassing wanneer deze in een cursus worden geüpload. Voor publicatie van dit materiaal moet volgens de auteurswet toestemming aan de auteursrechthebbende worden gevraagd en een vergoeding worden betaald.
Door de Easy Access Regeling, een afkoopregeling die door de Vereniging Hogescholen met uitgevers is afgesloten, hebben docenten ruimere mogelijkheden om voor onderwijsdoeleinden publicaties te delen en afbeeldingen te gebruiken zónder vooraf toestemming te vragen. Hiervoor gelden wel voorwaarden:
- Externe publicaties zoals artikelen, hoofdstukken: niet meer dan 50 pagina's en 25 % van het gehele werk
- Afbeeldingen: niet meer dan 50 binnen een presentatie of document, en niet meer dan 25 uit één werk en 10 van één maker
- Vermeld altijd de bron, niet alleen bij overnames uit boeken en tijdschriften, maar ook bij afbeeldingen
Auteursrechtcontrole en rapportage
Hogescholen stellen jaarlijks een rapportage op van de overschrijdingen van de regeling. Het gaat hierbij niet alleen om schriftelijke publicaties, maar ook om beeldmateriaal.
Meer dan 70.000 van de ruim 100.000 bestanden in Brightspace zijn getoetst. Daarvan waren circa 1000 (externe) publicaties die buiten de voorwaarden van de afkoopregeling vallen. De opleidingscoördinatoren zijn hierover ingelicht. Momenteel wordt door de faculteiten nagegaan of voor deze publicaties binnen de opleidingen vooraf toestemming was geregeld.
Ook onderwijsmaterialen gemaakt door HvA docenten zijn in de controle meegenomen. Een opvallende uitkomst is dat bijna 25.000 geüploade bestanden afbeeldingen bevatten waarbij de bronvermelding niet in orde is. Hieronder vallen ook 1100 Powerpoint-presentaties die de limiet van 50 toegestane afbeeldingen per presentatie overschrijden.
Het doel van de controle is om inbreuken terug te dringen o.a. door docenten voor te lichten. De jaarlijkse rapportage is een moment om na te gaan of de opleiding alsnog toestemming kan krijgen voor het werk dat is gebruikt en/of welke redelijke vergoeding daarvoor betaald moet worden. Een andere oplossing is om waar mogelijk een upload te vervangen door een link naar de publicatie online.
Ben jij docent en wil je weten hoe je onderwijsmaterialen in Brightspace kunt delen zonder auteursrechtregels te overschrijden?