Centre of Expertise Applied Artificial Intelligence
Responsible AI Lab
Faculteit Digitale Media en Creatieve Industrie
Hoe ziet verantwoorde AI eruit, die menselijke vermogens en vaardigheden vergroot en de samenleving ten goede komt? Het Responsible AI Lab bestudeert de technologie van AI en gaat de dialoog daarover aan. Het lab maakt Artificiële Intelligentie toegankelijk voor iedereen: inclusief en divers. Specifiek staan de publieke sector en de creatieve industrie centraal.
Aan het roer van het lab staat Pascal Wiggers, associate lector Responsible AI aan de Hogeschool van Amsterdam. Al tijdens zijn promotieonderzoek aan de Technische Universiteit Delft hield Pascal zich bezig met de menselijke kant van AI. "Toen ging het nog over hoe je met een computer spraak kunt herkennen en hoe je informatie uit beelden haalt. Wat nu in de praktijk kan, was toen universitair onderzoek. Maar ook toen hield de menselijk kant van AI mij al bezig. Waarom doen we dit, voor wie en wat zijn de gevolgen die technologie heeft? Hoe kunnen we deze op ethisch en sociaal verantwoorde manier vormgeven? AI verbruikt bijvoorbeeld enorm veel energie. Hoe gaan we daarmee om en hoe past dit in het duurzaamheidsvraagstuk?"
AI als filosofie
Uiteindelijk zou Responsible AI geen thema op zich meer moeten zijn, vindt Pascal, maar een vanzelfsprekend onderdeel van elke ontwikkeling, en elk gebruik van AI. "Net zoals in de jaren negentig toen een handjevol mensen zei: 'We moeten meer aandacht aan mensgerichte interfaces besteden.' Nu hoort het standaard bij het ontwerpproces. Dat zou je ook willen met de sociale en ethische aspecten van technologie. Er is ook al veel aandacht voor verantwoorde AI, maar het blijft een beetje hangen in filosofie en ethische richtlijnen.
Waar ik mij op wil richten, is de stap naar het praktisch handelen. Dat is ook de unieke positie van de HvA. Hoe zorg je dat een ontwerp of computerprogramma niet botst met publieke waarden, zoals privacy, ethiek, etc. Als dat vanzelfsprekend wordt, dan hebben we het goed gedaan. In de tussentijd ben ik blij als we steeds meer mensen van die noodzaak overtuigen."
Maar wat doet het lab dan concreet?
De mediasector maakt grote veranderingen door. Content wordt via een groeiend pallet van kanalen aangeboden, waarbij de kijker, lezer of luisteraar zelf het moment van consumeren kiest. Artificiële Intelligentie (AI) speelt daarbij een steeds belangrijkere rol. Mediaorganisaties passen AI bijvoorbeeld toe op het aanbevelen en personaliseren van content, het ontsluiten van archieven, en in toenemende mate ook op (semi-)automatische contentcreatie.
De toepassing van AI in de mediasector biedt volop ruimte voor innovatie. Tegelijkertijd is de toepassing niet altijd eenvoudig en leidt deze ook tot zorgen en vragen over het verantwoord gebruik van AI bij mediaprofessionals. Zo kan personaliseren van content op gespannen voet staan met de verantwoordelijkheden van (publieke) media om onafhankelijke en betrouwbare informatie te bieden. Tevens zijn er zorgen over de verspreiding van desinformatie door algoritmes en over de schending van privacy bij een niet transparante omgang met data.
Het Responsible AI Lab werkt al een aantal jaar structureel samen met Nederlandse mediapartijen zoals RTL, DPG en NPO. Elk semester werken studenten van de opleiding HBO-ICT aan AI-vraagstukken in de media, zoals het automatisch ondertitelen van tv-programma’s, het voorspellen van nieuwstrends en het herkennen van desinformatie.
Samen met de omroepen, MediaPerspectives en de hogescholen van Rotterdam en Utrecht (HR en HU) heeft het Responsible AI Lab een manifest ontwikkeld met ethische richtlijnen voor het gebruik van AI in de media, dat door vrijwel alle grote mediapartijen is ondertekend. Mediaprofessionals blijken dit belangrijk te vinden, maar worstelen nog met het vertalen van richtlijnen en waarden naar praktische handelingen. Daarvoor is het RAAK-subsidieproject DRAMA gestart, waarin de HU, HR en HvA nieuwe instrumenten ontwikkelen voor het verantwoord ontwerpen, ontwikkelen en inzetten van AI-toepassingen in de mediasector.
Benieuwd wat het Responsible AI Lab voor jou kan betekenen? Ben je op zoek naar bijvoorbeeld een (afstudeer-)opdracht, minor of stage? Of wil je als bedrijf/organisatie graag met het lab samenwerken? Neem dan contact op met: