Kenniscentrum Maatschappij en Recht

Gezin en geld

Project

Het lectoraat Armoede Interventies gaat onderzoeken wat er gebeurt als gezinnen die in armoede leven een periode financiële steun krijgen, en de gezinsleden zelf mogen beslissen hoe dit te besteden.

Armoede heeft een enorme impact op iemands leven. Het veroorzaakt stress, schaamte, soms ook ziekte. En dat vaak een leven lang. Nog voor de corona- en energiecrisis leefde ongeveer een half miljoen Nederlandse huishoudens in armoede (Nibud/CBS, 2019). Met verschillende interventies wordt deze groep sociale steun geboden, maar het blijkt niet genoeg.

In dit onderzoek krijgen gezinnen in armoede een toelage zonder verplichtingen of tegenprestatie, zodat zij iets meer financiële armslag krijgen. Daardoor ontstaat er direct meer ruimte om het leven op de rit te krijgen en om eigen keuzes te maken. Verschillende internationale studies hebben laten zien dat het werkt: meer financiële armslag heeft een direct positief effect op álle levensterreinen. In dit project wordt dit principe in de Nederlandse situatie onderzocht.

De aanpak

De voorbeelden van interventies uit eerder onderzoek in het buitenland worden passend gemaakt voor de Nederlandse context. Tegelijkertijd starten we met een pilot op kleine schaal waarmee we mogelijke hindernissen kunnen tackelen. Hoe kunnen gezinnen een toelage ontvangen zonder dat zij hun recht op toeslagen verliezen – waardoor ze juist slechter af zijn?

Met de leerpunten uit de pilot schalen we op. In het onderzoek worden gezinnen die in de doelgroep vallen benaderd voor deelname. Twee jaar lang ontvangen zij een toelage zonder tegenprestatie of verplichtingen. Gedurende deze periode worden ze bevraagd naar aspecten als het mentale en fysieke welzijn van zowel ouders als kinderen, de financiële situatie en bijvoorbeeld het vertrouwen in de eigen vaardigheden.

Waar werken we naartoe

Met het onderzoek krijgen we inzicht in:

  • Effecten op het gezin
  • Succes- en faalfactoren
  • De kosten en opbrengsten
  • Noodzakelijke systeemaanpassingen.

En daarmee willen we bijdragen aan:

  • Een onderbouwd inzicht in de effectiviteit van onvoorwaardelijke financiële steun.
  • Concrete handvatten voor opschaling van de interventie.
  • Maatschappelijke agendering van armoedebestrijding.

Samenwerkingspartners

Het lectoraat werkt in dit project samen met verschillende gemeenten en non-profit organisaties die zich inzetten voor mensen in armoede.

Vragen over het project?

Gepubliceerd door  Kenniscentrum Maatschappij en Recht 9 november 2023

Project Info

Startdatum 01 jan 2021
Einddatum 31 dec 2024